بررسی توزیع رطوبت با روش جدیدی از آبیاری با سفال (بخارآب- سفال)

با توجه به محدودیت منابع آب در مناطق خشک جهان، استفاده از روش های نوین آبیاری با راندمان بالا و بدون محدویت استفاده از آبهای شور و پساب ها، در کشاورزی امری ضروری است. یکی از راه های افزایش بهره وری آب در بخش کشاورزی، استفاده از روش آبیاری با استفاده از سیستم بخار- سفال است. در این مطالعه یک روش جدید از آبیاری سفالی که قابلیت انتقال رطوبت و مواد مغذی به خاک را داراست معرفی می گردد. هدف از این پژوهش مقایسه الگوی توزیع رطوبت در آبیاری سفالی با استفاده از آب و بخار آب می باشد. این پژوهش در قالب یک طرح آزمایشگاهی با سه بار تکرار انجام گرفت. سیستم مورد نظر برای انجام آزمایش شامل دو عدد پلکسی گلس شفاف به ابعاد یکسان (40×30×130 سانتی متر) می باشد. لوله های سفالی بکار گرفته شده در هرکدام از باکس ها دارای ابعاد یکسان بودند (به طول 90 و قطر 5 سانتی متر ). پرلیت –کوکوپیت با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مشخص به عنوان بستر کشت استفاده شد. اندازه گیری رطوبت حجمی خاک با استفاده از رطوبت سنج مقاومتی آنالوگ صورت پذیرفت. نتایج نشان داد که توزیع زمانی و مکانی رطوبت در نمونه و شاهد به شکل یکنواخت صورت گرفته است اما به ازای تراوایی یکسان در لوله های سفالی در یک بازه زمانی برابر، حجم رطوبت انتقالی به خاک توسط سیستم بخار- سفال کمتر از سیستم آب- سفال بوده است. این در حالی است که لوله های سفالی دراری خاصیت خودتنظیمی بوده و موجب انتقال رطوبت به خاک تا حد ظرفیت زراعی می گردد که موجب می شود نیاز آبی گیاه در هر دو حالت تامین شود. نتیجه اینکه راندمان استفاده از بخار آب نسبت به آب در لوله های سفالی بالاتر است. همچنین بخار به علت عاری بودن از املاح، موجب گرفتگی لوله های سفالی نمی گردد و طول عمر لوله ها افزایش می یابد.