ارزیابی تنش کل و ضریب قوس‌زدگی به روش تحلیل برگشتی با رویکرد به ساخت مرحله‌ای سد (مطالعه موردی: سد مروک)

بروز پدیده قوس‌زدگی درهسته موجب کاهش تنش و ایجاد آبشستگی رس و به دنبال آن تخریب سد می‌گردد، بنابراین همواره به عنوان یک مساله مهم در سدهای خاکی مطرح است. در این پژوهش جهت بررسی تنش کل و ضریب قوس‌زدگی سد خاکی مروک از نرم‌افزارgeostudio استفاده شده است. در مد‌ل‌سازی سد، از مدل رفتاری موهر کولمب استفاده شده و تاثیر ساخت مرحله‌ای نیز لحاظ گردیده است. با تحلیل تنش-کرنش در دوره ساخت سد و تاثیر عملیات ساختمانی، نتایج تنش کل و ضریب قوس‌زدگی ارزیابی و با نتایج ابزاردقیق مقایسه گردید. به منظور تطبیق داده‎های مشاهداتی و پیش‎بینی شده از رگرسیون چند متغیره و از معیار ضریب تبیین استفاده شد و مقدار 0.9834=r^2 به‎دست آمد که همخوانی بسیار خوبی بین داده‎های مشاهداتی و پیش‎بینی شده از لحاظ قوس‌زدگی می‌باشد. نتایج بیانگر آنست که با افزایش خاکریزی تنش کل نیز افزایش می‌یابد و بیشترین درصد قوس‌زدگی از ابتدا تا پایان مرحله ساخت برابر 58% و در یک سوم ارتفاع هسته از کف رخ داده است. با توجه به تاثیر زیاد تحکیم بر شدت قوس‌زدگی، سرعت ساخت می‌بایست به‌گونه‌ای انتخاب شود که قبل از اجرای لایه‌های فوقانی بخشی از تحکیم لایه‌های زیرین انجام شده باشد. همچنین می‌توان با انتخاب فیلتر مناسب بین هسته و پوسته و همچنین استفاده از مصالح با ضریب پواسون بالا میزان قوس‌زدگی را کاهش داد.