برآورد ترازتجاری آب مجازی محصولات کشاورزی استان همدان

مفهوم آب مجازی از پتانسیل قابل‌توجهی برای کمک به بهبود مدیریت آب، به خصوص در بخش کشاورزی برخوردار است. لذا تحلیل آب مجازی محصولات اساسی بخش کشاورزی می‌تواند ما را در سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی در مصرف بهینه از منابع آبی یاری دهد. در این مطالعه، مقدار آب مجازی و شاخص‌های مرتبط با آن، با استفاده از رهیافت پایه تعیین شد و سپس براساس مقدار تولید و تقاضای استان برای محصولات کشاورزی، مقدار مبادلات کشاورزی و تراز تجاری آب مجازی در استان همدان در سال 1397 برآورد گردید. نتایج نشان داد که جریان تجارت محصولات مورد مطالعه، حجمی معادل 924.7 میلیون مترمکعب صادرات آب مجازی به خارج از استان و 33.4 میلیون مترمکعب واردات آب مجازی به داخل استان را در پی‌داشته است. براین اساس ترازتجاری آب مجازی، 891.3 میلیون مترمکعب برآورد شد. این نتایج نشان می‌دهد، استان همدان محصولات آب‌بر را در داخل استان تولید و صادر می‌کند. تراز تجاری مثبت و قابل توجه لزوم تغییر الگوی کشت در استان را با توجه به مسئله کمبود منابع آبی نشان می‌دهد. با توجه به نتایج مطالعه پیشنهاد می‌شود سطح زیر کشت محصولاتی نظیر ذرت دانه‌ای، حبوبات و یونجه با محتوای آب مجازی بالا، کاسته شود و محصولاتی نظیرذرت علوفه‌ای و چغندرقند که به آب مجازی کم تری نیاز دارند، جایگزین شوند.