شبیه سازی شوری زهاب و دبی زهکش زیرزمینی به روش تحلیل پویایی سیستم مطالعه موردی: اراضی توسعه کشت نیشکر امیرکبیر

کمیت و کیفیت زهاب تولید شده در اراضی شور که نیاز به آبشویی اولیه دارند، از شروع بهره برداری از شبکه آبیاری و زهکشی تا پیش از رسیدن به شرایط کم و بیش پایدار، همواره در حال تغییر میباشد. در مناطق با آب زیرزمینی شور و کم عمق، زمان رسیدن به حالت تعادل ممکن است چندین سال به طول بیانجامد. در چنین شرایطی، آگاهی از کمیت و کیفیت زهاب تولید شده به منظور مدیریت و کنترل آن، امری ضروری می باشد. در این تحقیق به کمک روش تحلیل پویایی سیستم که یک روش شبیه‌سازی به صورت شی‌گرا و مبتنی بر روابط بازخورد می باشد، اراضی کشاورزی مربوط به یک شبکه آبیاری و زهکشی، شبیه سازی و دقت مدل در تعیین میزان شوری و دبی زهاب خروجی زهکش های زیرزمینی اراضی مذکور مورد ارزیابی قرار گرفت. برای اعتباریابی نتایج مدل از داده های جمع آوری شده فروردین ماه سال 1383 تا بهمن ماه سال 1384 مربوط به مزارع arc2، arc4، arc6 و arc8 واقع در اراضی مرکز تحقیقات نیشکر (واحد توسعه کشت نیشکر و صنایع جانبی امیرکبیر، استان خوزستان) استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل آماری از شاخص های آماری ریشه میانگین مربعات خطا (rmse)، خطای استاندارد (se) و ضریب تبیین (r2) استفاده شد. در این راستا، شاخص آماری rmse برای دبی زهاب خروجی حاصل از مزارع arc2، arc4، arc6 و arc8 به ترتیب برابر با 6639، 8546، 7950 و 8207 مترمکعب بر روز بدست آمد. همچنین این شاخص برای شوری زه آب خروجی مزارع فوق به ترتیب برابر با 2.25، 4.86، 2.04 و 7.98 دسی زیمنس بر متر برآورد گردید. نتایج نشان داد که مدل حاضر در شبیه سازی دبی زهاب خروجی از لوله های زهکش و شوری آن در منطقه ای با سطح ایستابی شور و کم عمق، توانمند می باشد.