ارزیابی کارایی مدل های نظری آبشویی املاح خاک در دشت آزادگان

شوری منابع آب و خاک یکی از مهم‌ترین عوامل در کاهش عملکرد گیاهان در مناطق خشک و نیمه‌خشک است که رشد و توسعه گیاهان را محدود می نماید. یکی از راهکارها برای غلبه بر مشکل شوری خاک، آبشویی آن است. ارزیابی مقدار آب مورد نیاز در این فرآیند، صرفه‌جویی در مصرف آب و استفاده بهینه از منابع آبی به‌منظور مدیریت صحیح آب از پراهمیت ترین موارد در اجرای آبشویی است. هدف از این پژوهش، بررسی مدل‌های نظری برای شبیه‌سازی شوری نهایی و مقایسه آن با مقادیر واقعی بود. بدین منظور آزمایش های اصلاح خاک های شور و سدیمی در منطقه جفیر در دشت خوزستان به روش مزرعه ای از طریق استوانه های مضاعف انجام پذیرفت. در تمام آزمایش ها، آبشویی به روش غرقاب متناوب تا عمق 150 سانتی‌متر خاک با کاربرد 100 سانتی‌متر آب آبشویی و تناوب 25 سانتی‌متری صورت پذیرفت. چهار مدل نظری آبشویی شامل سری مخازن (srm)، مدل حل عددی (nm)، مدل ستون پیوسته (tptm) و مدل مخزن با مجرای فرعی (srbm) به‌منظور پیش بینی شوری نهایی خاک و مقایسه آن با مقادیر واقعی انتخاب شدند. نتایج نشان داد دو مدل سری مخازن و مخزن منفرد کارایی بیشتری داشته اند. در نهایت، هرچند که به ازای عمق‌های مختلف آب آبشویی، عملکرد مدل‌های مورد بررسی متفاوت بوده، لیکن با توجه به پایین‌تر بودن آماره‌های rmse و rmsen در مدل سری مخازن نسبت به سایر مدل ها، این مدل برای پیش‌بینی نتایج حاصل از آبشویی و اصلاح خاک منطقه مورد مطالعه مناسب تر بوده و شوری نهایی را با دقت بیشتری برآورد می‌کند.