بررسی اثر سرعت باد بر عملکرد فنی سامانه های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک در استان زنجان

پایش مداوم عملکرد سامانه های آبیاری تحت فشار یکی از راهکارهای مهم به منظور مدیریت مصرف آب در مزرعه و رسیدن به کشاورزی پایدار می باشد. در تحقیق حاضر اثر سرعت باد بر عملکرد سامانه های آبیاری بارانی کلاسیک ثابت با آبپاش متحرک در استان زنجان مورد ارزیابی قرار گرفت. به همین منظور، آزمایش های مزرعه ای در تعداد 13 مزرعه و در دو شرایط اقلیمی باد ملایم و تند انجام گرفت. شاخص های تلفات پاششی، ضریب یکنواختی کریستیانسن، یکنواختی توزیع چارک پایین، راندمان کاربرد واقعی چارک پایین آب و همچنین تغییرات فشار سامانه تعیین شد. نتایج نشان داد، کمترین و بیشترین مقدار تلفات پاششی به ترتیب برابر با 7/3 و 51/8 درصد و به طور کلی مقادیر میانگین تلفات پاششی در دو شرایط باد ملایم و تند به ترتیب برابر با 13/0و 31/7 درصد بدست آمد. کمترین و بیشترین مقادیر مربوط به یکنواختی توزیع چارک پایین آب در شرایط باد ملایم به ترتیب برابر با 47/3 و 74/5 و در شرایط باد تند به ترتیب برابر با 27/4 و 65/5 درصد تعیین شد. همچنین مقدار میانگین شاخص اشاره شده در شرایط باد ملایم و تند به ترتیب برابر با 62/9 و 42/3 درصد محاسبه شد. مقدار راندمان کاربرد واقعی چارک پایین در شرایط باد ملایم در محدوده 41/5 تا 61/8 و در شرایط باد تند در محدوده 17/3 و 46/4 درصد اندازه گیری شد. افزایش سرعت باد به طور متوسط منجر به کاهش 21/4 درصدی راندمان کاربرد واقعی چارک پایین و حدود 20 درصدی یکنواختی توزیع آب گردید. در نهایت نتایج نشان داد، سرعت باد اثر قابل توجهی بر کاهش یکنواختی و راندمان کاربرد آب داشته است. به کار بردن عمق آب آبیاری زیاد و تغییرات فشار در سامانه های آبیاری بارانی، به عنوان عوامل موثر دیگر بر کاهش عملکرد فنی سامانه های آبیاری بارارنی کلاسیک ثابت شناخته شد.