طراحی مدل فرآیندی بومی اکتساب دانش سازمانی خبرگان با استفاده از نگاشت شناختی معنایی

امروزه فرآیند استفاده از منابع دانشی که بتواند در دنیای رقابتی بقای سازمان‌ها را تضمین نماید، مسئله‌ای بسیار مهم است؛ لذا چگونگی اکتساب و بازنمایی دانش خبرگان برای استفاده مجدد از آن‌ها همواره مورد توجه محققان بوده است. از آنجا که بیشتر الگوهای ارائه شده در زمینه اکتساب دانش، در حوزه سیستم‌های خبره بوده است، در این مقاله با ایجاد یک نوآوری، از روش نگاشت شناختی برای طراحی الگوی بومی اکتساب دانش خبرگان و به منظور مدل‌سازی نقشه از نرم‌افزار ithoughts استفاده شده است. این روش درصدد است تا نظرات و مداخلات محقّق را در تفسیر سازه‌های ایجاد شده در پژوهش‌های کیفی که در آن نظر مشارکت‌کنندگان اهمیت دارد، به حداقل برساند. جهت گردآوری اطّلاعات از روش جلسات خبرگی و تشکیل گروه کانونی با حضور 8 نفر از خبرگان حوزه اکتساب دانش(پژوهشی و عملیاتی) استفاده شد. در این روش با بحث پیرامون ادبیات نظری و تجربیات کاربردی، مفاهیم مرکزی و خُرد و زیر مجموعه‌های آن استخراج گردید. مطابق یافته‌های تحقیق، الگوی بومی اکتساب دانش شامل شش بخش اساسی: 1) شناسایی دانش مورد نیاز، 2) آماده‌سازی خبره، 3) آماده‌سازی تیم مهندسی دانش، 4) دسته‌بندی نوع دانش، 5) گزینش تکنیک و ابزار و 6) اقدامات مربوط به ادامه فرآیند مدیریت دانش می‌باشد. محدودیتها و پیامدها: با توجه به محدودیت در مصاحبه با تمام خبرگان موضوع موردبررسی و مطالعه اقتضائات سازمان های متعدد در حوزه مدیریت دانش، تلاش شده است که با خبرگانی با سوابق علمی و اجرایی گسترده و گوناگون مصاحبه شود و به همین دلیل از نمونه گیری هدفمند استفاده شده است. پژوهش های آتی ممکن است از رویکردهایی مکمّلجهت توسعه و ارزیابی یافته ها استفاده کنند. پیامدهای عملی: در این پژوهش، هدف ناظر بر به کارگیری و کاربردی ساختن مدل، در موقعیت های واقعی حوزه اکتساب دانش سازمانی است تا بتوان این مدلی بومی را در بحث اکتساب دانش از خبرگان پیشنهاد کرد؛ همچنین در این پژوهش به توصیف و تفسیر عوامل و روابط موجود بین شاخص های مختلف در حوزه کسب دانش پرداخته شده است که برخاسته از محیط واقعی است. ابتکار یا ارزش مقاله: این پژوهش با نگاهی فرآیندی به موضوع اکتساب دانش، علاوه بر مرور تکنیک ها و روش ها، سایر ابعاد و مولّفه های مرتبط با موضوع را نیز در ارتباط با یکدیگر مطالعه میکند که در پژوهش های حوزۀ مدیریت دانش، حائز اهمیّت است.