بررسی و تحلیل محتوای برنامه‌های ورزشی سیمای جمهوری اسلامی ایران

برنامه‌های ورزشی بیش از یک پنجم کل برنامه‌های تلویزیونی جهان را تشکیل می‌دهند و پربیننده‌ترین و مستمرترین برنامه‌های تلویزیونی، تولید و پخش برنامه‌های ورزشی و گزارش مسابقات بزرگ ورزشی هستند. در کشورهای مختلف دنیا، معمولاً رسانه های جمعی توسط بخش خصوصی اداره می شوند اما در جمهوری اسلامی ایران، رسانه‌های جمعی و به‌ویژه تلویزیون کاملاً دولتی بوده و سیاست‌های کلی آن توسط حاکمیت تعیین می‌شود. هدف از این تحقیق، تحلیل محتوای برنامه‌های ورزشی تلویزیون که یک نهاد حکومتی می‌باشد، از نظر میزان توجه و مدت زمان پخش و مقایسه آنها بر اساس مقوله‌های ورزش همگانی، ورزش قهرمانی، ورزش حرفه‌ای، ورزش پایه، ورزش بانوان، ورزش باستانی، آموزش ورزشی، علوم و تحقیقات ورزشی، ورزش فوتبال و برنامه‌های غیرمرتبط (موسیقی، خواندن نامه‌های بینندگان و غیره) بود. به همین منظور، برنامه‌های ورزشی پنج شبکه تلویزیونی 1، 2، 3، 5 و 6 در طی 4 هفته با استفاده از روش تحلیل محتوای کمی و تکنیک مشاهده مستقیم بررسی شد. به‌منظور تقویت این تکنیک، برنامه‌های ورزشی توسط mp3 player ضبط گردید. مقوله‌های از پیش تعیین شده در23 برنامه ورزشی مثل ورزش و مردم، دیدار در وقت اضافه، ورزش 2، صبح آمد، رخصت، نود، دایره طلایی، ورزش از نگاه 5 ، ورزش ما و ... مشاهده شد و بر اساس مدت زمان پخش با استفاده از نرم‌افزار spss و از طریق محاسبه میانگین‌ها و درصدگیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاکی از آن است که به‌طور کلی برنامه‌های ورزشی سیما در مقوله‌های تعیین شده از نظر میزان توجه و مدت زمان پخش با یکدیگر متناسب نیستند. بنابراین، محقق پیشنهاد می‌کند، بازنگری در میزان پخش انواع برنامه‌های ورزشی و تناسب آنها با یکدیگر با اولویت ورزش پایه و ورزش همگانی به‌عنوان زیرساخت ورزش قهرمانی و سلامتی عمومی لازم و ضروری است.