نقد و بررسی «معنای زندگی» در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران

ارتباط عمیقی بین تعلیم و تربیت و معنای زندگی وجود دارد. غایت تربیت، آمادگی برای زندگی است و معنای زندگی پیش‌فرض اصلی یک زندگی پویا و زنده است؛ لذا معنای زندگی باید در مرکز اهداف تعلیم و تربیت قرار گیرد و چشم‌اندازی برای ارزیابی فعالیت‌های تربیتی باشد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و نقد مولفه‌های زندگی معنادار در اسناد تحول بنیادین آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران است. به‌منظور دستیابی به این هدف، از روش تحلیل محتوا با رویکرد کیفی بهره گرفته شد. برای گردآوری داده‌ها و شناسایی مولفه‌ها نیز مبانی نظری سند تحول و سند بنیادین بررسی گردید و مولفه‌ها شناسایی و استخراج شدند. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که در اسناد تحول، معناداری زندگی در پرتو حیات طیبه تحقق می‌پذیرد و مولفه‌هایی همچون آخرت‌باوری، فطرت‌مداری، اخلاق، ایمان و عمل صالح، و آزادی نقشی معنابخش دارند. یافته‌ها نشان داد که در سند مسیر کلی و غایت نهایی انسان به‌خوبی ترسیم شده؛ اما لازم است با در نظر گرفتن همان اصول کلی، به ترسیم اهدافی در جهت تسهیل و کمک به کشف معنای شخصی نیز پرداخته شود و این امر با تاکید بیشتر و سازمان‌یافته‌تری بر خودشناسی محقق می‌گردد.