فراترکیب پژوهش‌های مربوط به نظریه ولایت‌فقیهدر نظام آموزش و پرورش رسمی کشور

هدف از این پژوهش، دستیابی به نگاهی کلی در زمینه وضعیت و جایگاه ارزش ولایت‌فقیه، در اهداف و محتوای برنامه درسی رسمی است که با رویکرد کیفی و به روش فراترکیب انجام شده است. منابع داده‌ها، گزارش‌های رسمی از تعداد 23 پژوهش‌ مرتبط با موضوع است که در بیش از یک دهه اخیر در کشور منتشر شده‌اند. یافته‌های فراترکیب نشان می‌دهد که: الف. در پژوهش‌های مورد بررسی، ارزش «ولایت‌فقیه» در چارچوب‌های مفهومی چون ارزش‌های انقلاب اسلامی، مهدویت، گفتمان دینی، فرهنگ ایثار و شهادت، تربیت دینی و سیاسی و هویت دینی، ملی و انقلابی بررسی شده است؛ ب. اهداف مرتبط در سطوح مختلف هدفگذاری، به میزان کافی در نظر گرفته شدهاند. با این حال، اهداف مورد نظر بیشتر در حیطه شناختی تمرکزیافته و به حیطه‌های عاطفی و روانی‌ حرکتی و حتی سطوح بالای حیطه‌ شناختی، به میزان بسندهای توجه نشده است؛ ج. یافتههای بیشتر پژوهشها نشان میدهند محتوای مرتبط با ولایت‌فقیه، از نظر کمی و کیفی، برای تحقق اهداف مربوط از کفایت لازم برخوردار نیستند.ارزیابی نهایی فراترکیب از وضع موجودِ بازنمایی این ارزش در کتابهای درسی نشان میدهد که با توجه به تعدد و تنوع اهداف آموزشی، انتظار تحقق همه اهداف در محتوای همه کتابها، واقعبینانه نیست، بنابراین، هرچند این بازنمایی نیاز به تجدید نظر دارد، اما در تحقق اهداف خود تا حدودی توفیق نسبی داشته است.