مدل‌یابی معادلات ساختاری رابطه سواد رسانه‌ای و هوش هیجانی با سواد سلامت (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه شهید مدنی آذربایجان)

زمینه و هدف: سواد سلامت در کاهش تلفات انسانی و هزینه‌های مالی در یک جامعه نقش دارد. هوش‌هیجانی و سواد رسانه‌ای نیز در موفقیت افراد در زندگی سهیم هستند. از این‌رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت هوش‌هیجانی، سواد سلامت، سواد رسانه‌ای و رابطه‌ی بین آن‌ها در بین دانشجویان دانشگاه شهید‌مدنی آذربایجان انجام گرفته است.  روش‌ بررسی: این تحقیق بر اساس ماهیت و ویژگی کلی، کمی؛ بر اساس هدف، کاربردی و بر اساس روش تحقیق و جمع‌آوری داده‌ها، توصیفی از نوع همبستگی مبتنی بر مدل معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش، دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید‌مدنی آذربایجان در سال 1399(تعداد 2218) بودند. نمونه آماری تحقیق 327 نفر است که به‌روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای متناسب انتخاب شدند. جهت جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های هوش‌هیجانی schutte (1998)، سواد سلامت منتظری و همکاران(1393) و پرسش‌نامه‌ی اصلاح شده‌ی سواد رسانه‌ای اسمعیل‌‌پونکی و همکاران(1394) استفاده شد. پایایی پرسش‌نامه‌ها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به‌ترتیب 0/91، 0/84 و 0/79 به دست آمد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از روش‏های آمار توصیفی و آمار استنباطی با استفاده از نرم‌افزارهای spss و lisrel تجزیه و تحلیل گردید. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش میانگین هوش‌هیجانی، سواد سلامت و سواد رسانه‌ای دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهیدمدنی آذربایجان را به‌ترتیب 3/10، 3/47 و 3/58 نشان دادند. همچنین، یافته‌ها نشانگر رابطه‌ی معنی‌داری بین هوش‌هیجانی و سواد سلامت دانشجویان بود. بر اساس یافته‌ها بین هوش‌هیجانی با سواد رسانه‌ای، و سواد رسانه‌ای با سواد سلامت رابطه‌ی معنی‌داری وجود دارد. همچنین، متغیر سواد رسانه‌ای نقش میانجی را در ارتباط بین هوش‌هیجانی و سواد سلامت به میزان(ضریب) 0/58 واحد(0/75×0/78) ایفا می‌کند. نتایج آزمون مدل معادلات ساختاری نیز حاکی از برازش مدل مفهومی ارایه شده در خصوص رابطه‌ی هوش‌هیجانی، سواد سلامت و سواد رسانه‌ای دانشجویان بود (0/069=rmsea، 94=، 0/97=gfi). نتیجه‌‏گیری: سواد رسانه‌ای نه تنها به‌طور مستقیم بر سواد سلامت دانشجویان می‌تواند تاثیرگذار باشد، بلکه دارای نقش واسطه‌ای در بین هوش‌هیجانی و سواد سلامت است. به دلیل تاثیر هوش‌هیجانی بر سواد سلامت و سواد رسانه‌ای دانشجویان توصیه می‌شود که در آموزش‌های تحصیلات تکمیلی برنامه‌ریزی‌های لازم در این خصوص و تقویت هوش‌هیجانی انجام پذیرد.

structural equation modeling of the relationship between media literacy and emotional intelligence with health literacy (case study: students of azarbaijan shahid madani university)

background and aim: health literacy plays a role in “reducing human casualties and financial costs” in a society. emotional intelligence and media literacy also contribute to people’s success in life. therefore, the aim of this study was to investigate the mediating role of media literacy in the relationship between emotional intelligence and health literacy among graduate students of azarbaijan shahid madani university. materials and methods: this research is based on the nature and general characteristics, quantitative; based on the purpose, it is applied and based on the research method and data collection method, is a descriptive correlation based on structural equation model. the statistical population was graduate students of azarbaijan shahid madani university in 2020 (2218 students). the statistical sample of the research is 327 people who were selected by stratified random sampling method. to collect data, emotional intelligence questionnaire (1998), montazeri et al. health literacy questionnaire (2014) and media literacy questionnaire were used. the reliability of the questionnaires was obtained using cronbach’s alpha coefficient of 0.91, 0.84 and 0.79, respectively. the collected data were analyzed using descriptive statistics and inferential statistics (structural equation model) using spss and lisrel software. results: the findings showed the mean of emotional intelligence, health literacy and media literacy of graduate students of azarbaijan shahid madani university is 3.10, 3.47 and 3.58, respectively. also, the results showed a significant relationship between emotional intelligence and students’ health literacy. according to the findings, there is a significant relationship between emotional intelligence with media literacy, and media literacy with health literacy. also, the media literacy variable plays a mediating role in the relationship between emotional intelligence and health literacy (coefficient) of 0.58 units. the results of the structural equation model test also showed that the proposed conceptual model fits the relationship between emotional intelligence, health literacy and students’ media literacy. conclusion: media literacy can not only directly affect students’ health literacy, but also has a mediating role between emotional intelligence and health literacy. due to the effect of emotional intelligence on students’ health and media literacy, it is recommended that the necessary planning to be done in graduate education and to strengthen emotional intelligence.