ارزیابی پیاده‌سازی معماری سازمانی بر روی سیستم‌های مدیریت اطلاعات آزمایشگاه‌های تحقیقاتی با استفاده از بلوغ سازمانی

زمینه و هدف: معماری سازمانی منطبق بر نیازهای آزمایشگاهی، با استفاده ازمشترکات چارچوب‌های معماری سازمانی معتبر و موجود، باعث هم‌راستایی نیازها با استراتژی‌ها و اهداف سازمانی و زیر‌ساخت‌های فناوری اطلاعات می‌شود. ارزیابی بلوغ معماری سازمانی یکی از روش های مدیریت موثر فرایند معماری سازمانی است. هدف از مطالعه‌ی حاضر، ارزیابی پیاده‌سازی مدل معماری سازمانی بر روی سیستم‌های مدیریت اطلاعات آزمایشگاهی می‌باشد.روش بررسی: در این مطالعه که به روش کمی در سال 1398 انجام شد، مدل معماری سازمانی پیشنهادی صدر و همکاران که نتیجه‌ی تلفیق دو مدل معماری زکمن و مدل معماری سرویس‌ گرا با سیستم‌های مدیریت اطلاعات آزمایشگاهی بود، در دانشگاه صنعتی شریف مورد ارزیابی بلوغ معماری سازمانی قرار گرفت. جامعه‌ی آماری این ارزیابی، بر اساس جدول تعیین نمونه‌ی مورگان، شامل 100 نفر از افراد خبره در زمینه سیستم‌های مدیریت اطلاعات آزمایشگاهی در نظر گرفته شد. روش (capacity maturity model) cmm، که بر اساس طیف لیکرت طراحی شده، به عنوان ابزار سنجش پرسش‌نامه مورد استفاده قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات، از شاخص‌های توصیفی فراوانی، درصد و آزمون t تک‌نمونه‌ای برای مقایسه‌ی میانگین‌ها در نرم‌افزار spss استفاده شد. یافته‌ها: ارزیابی بلوغ معماری سازمانی شامل چهار بعد در حوزه‌های برنامه‌ریزی و سازماندهی فناوری اطلاعات، توسعه و پیاده‌سازی فناوری اطلاعات، خدمت‌رسانی و پشتیبانی فناوری اطلاعات و حوزه‌ی نظارت و ارزیابی فناوری اطلاعات بود. در بین ابعاد بلوغ معماری سازمانی، کمترین میانگین مربوط به حوزه‌ی نظارت و ارزیابی و بیشترین میانگین مربوط به حوزه‌ی خدمت‌رسانی و پشتیبانی بود. ابعاد از لحاظ وضعیت به ترتیب عبارت بودند از: بعد خدمت‌رسانی و پشتیبانی، بعد برنامه‌ریزی و سازماندهی، بعد توسعه و پیاده سازی و بعد نظارت و ارزیابی. نتایج آزمون های تحلیلی در حوزه‌های مربوط به بلوغ معماری سازمانی شامل حوزه‌های برنامه‌ریزی و سازماندهی، توسعه و پیاده‌سازی و خدمت‌رسانی و پشتیبانی تفاوت معناداری نشان داد(0/0001>p)، در حالی‌که در حوزه‌ی نظارت و ارزیابی تفاوت معنی داری نشان نداد. نتیجه‌گیری: ارزیابی پیاده‌سازی چارچوب معماری پیشنهادی در محیط‌های آزمایشگاهی نشان‌دهنده‌ی بلوغ‌یافتگی مدل ارایه شده در سه حوزه‌ی برنامه‌ریزی و سازماندهی، توسعه و پیاده‌سازی، و خدمت‌رسانی و پشتیبانی است. همچنین ارتقای بلوغ معماری سازمانی نیازمند توجه بیشتر به حوزه‌ی نظارت و ارزیابی واصلاحات این حوزه است.

enterprise architecture maturity assessment of research laboratory management systems

background and aim: enterprise architecture based on laboratory needs, and by using of the commons of valid and existing enterprise architecture frameworks, leads to the aligns of needs with organizational strategies and goals and information technology infrastructure. the aim of this study was the investigation of the effect of enterprise architecture model implementation on laboratory information management systems.materials and methods: in this quantitative study in 2020, proposed enterprise architecture model which was based on the compilation of zachman and serviceoriented architecture models was investigated by the maturity of enterprise architecture at sharif university. the statistical community of this study was 100 laboratory specialists based on morgan sample determination table ccm (capacity maturity model), which was designed based on the likert spectrum, was used as a questionnaire assessment tool. for data analysis, descriptive indicators such as frequency, percentage and onesample ttest to compare the mean in spss software was used.results: assessing the maturity of enterprise architecture including four areas of it (information technology) planning and organization, it development and implementation, it service and support, and it monitoring and evaluation. among the various dimensions of enterprise architecture maturity, the lowest average was related to the field of monitoring and evaluation and the highest average was related to the field of service and support. dimensions in terms of status were: service and support dimension, planning and organizing dimension, development and implementation dimension, monitoring and evaluation dimension, respectively. the test results were significantly different in the areas related to the maturity of enterprise architecture, including the planning and organization areas, development and implementation, service and support (p<0.0001). there was no significant difference in monitoring and evaluation.conclusion: the use of enterprise architecture specific to laboratory management systems causes the optimal use of resources and ease of interaction. evaluation of the implementation of the proposed architectural framework in the laboratory environment showed that the proposed model has matured in the three areas of planning and organization, development and implementation, service and support. in order to improve the maturity of enterprise architecture, more attention should be paid to the field of monitoring and evaluation and the reform program should start from this field.