طراحی مدل ارتقای نظام سلامت کشور با تاکید بر راهبردهای حکمرانی

زمینه و هدف: نظام‌های سلامت نقش مهمی در بهبود و افزایش امید به زندگی داشته اند .با وجود این، شکاف بزرگی بین توان بالقوه نظام‌های سلامت و عملکرد کنونی آن وجود دارد که بسیاری از آن‌ها به مسایل مربوط به حکمرانی برمی گردد. هدف از انجام این تحقیق، ارایه الگوی ارتقای حکمرانی نظام سلامت کشور است. روش بررسی: پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردیتوسعه ای است. پس از بررسی مبانی نظری و تحقیقات پیشین، راهبردهای حکمرانی نظام سلامت شناسایی شدند. سپس با بهره‌گیری از روش دلفی فازی و نظرخواهی از 13 نفر از خبرگان دانشگاهی و اجرایی که به صورت هدفمند انتخاب شدند، مدل تحقیق طراحی شد. نهایتا، به منظور اعتبارسنجی مدل، از 169 نفر از مدیران و متخصصان بخش های نظام سلامت در شهرستان تهران با ابزار پرسش‌نامه نظرخواهی شد و داده‌های حاصل با روش مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزار smartpls تجزیه و تحلیل گردید. در این مرحله، حجم نمونه با روش کوکران محاسبه شد و روش نمونه‌گیری از نوع نمونه دردسترس بود. یافته‌ها: براساس یافته‌های تحقیق، به منظور ارتقای حکمرانی سلامت، 10 راهبرد اصلی و 58 راهبرد فرعی باید مدنظر قرار گیرد. راهبردهای شناسایی شده شامل جهت‌گیری استراتژیک، مدیریت بهینه منابع مالی، توسعه مشارکت ذینفعان، توسعه منابع دانشی، ارتقای سلامت اداری، توسعه‌ی دانش فنی، ارزش‌مداری و اخلاقی‌گرایی، توسعه‌ی بستر اجرایی و عملیاتی، مدیریت ظرفیت ارایه خدمات و تولیت متوازن و یکپارچه است. همچنین، ضریب تعیین برای متغیر پیامدها 0/549 و شدت اثر عوامل مداخله‌گر/تسهیل‌کننده و زمینه‌ای بر راهبردهای حکمرانی به‌ترتیب برابر با 0/610 و 0/533 است. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که حکمرانی نظام سلامت پدیده‌ای چندوجهی و پیچیده است و به منظور ارتقای آن باید مجموعه‌ای از راهبردها اجرا شوند. ضمنا، پیشنهاد می‌گردد که با توجه به مسایل و تهدیدهای پیش‌روی نظام سلامت، به منظور حرکت به سمت الگوی حکمرانی پیشنهادی در تحقیق حاضر، نقشه‌ی راه و برنامه‌ی بلندمدت تدوین گردد.

Designing a Model for Improving the Country's Health System with an Emphasis on Governance Strategies

Background and Aim: Health systems have played an important role in improving and increasing life expectancy. However, there is a large gap between health systems rsquo; potential and their current performance, most of which relate to governance issues. The purpose of this study is to provide a model for improving the governance of the country #39;s health system.Materials and Methods: The present study is applieddevelopmental in terms of purpose. After reviewing the theoretical foundations and previous research, the governance strategies of the health system were identified. Then, using Fuzzy Delphi Method (FDM) and surveying 13 academic and executive experts who were purposefully selected, the research model was designed. Finally, in order to validate the model, 169 managers and specialists of health system departments in Tehran were interviewed with a questionnaire, and the data were analyzed using structural equation modeling (SEM) and SmartPLS software. At this stage, the sampling method was available and the sample size was calculated by Cochran #39;s method.Results: According to the research findings, in order to promote health governance, 10 main strategies and 58 substrategies should be considered. Identified strategies include strategic orientation, optimal financial resource management, stakeholder partnership development, knowledge resource development, administrative health promotion, technical knowledge development, value and ethical orientation, executive and operational platform development, Service delivery capacity management and Balanced and integrated stewardship. Also, the coefficient of determination for the outcome variable is 0.549 and the intensity of the effect of intervening/ facilitating and contextual factors on governance strategies is equal to 0.610 and 0.533, respectively.Conclusion: The results showed that the governance of the health system is a multifaceted and complex phenomenon and in order to improve it, a set of strategies must be implemented. In addition, it is suggested that according to the issues and threats facing the health system, a roadmap and a longterm plan should be developed in order to move towards the governance model proposed in the present study.