استقرار سامانه فراسوی بهایابی برمبنای فعالیت در دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی تبریز: یک رویکرد نوین برای تحلیل هزینه‌تمام شده در آموزش عالی

زمینه و هدف: سیستم‌های سنتی محاسبه و تحلیل بهای تمام شده از کارایی مناسبی برای محاسبه‌‌ی بهای تمام شده به روز و تحلیل هزینه‌های آموزش برخوردار نمی‌باشد. مطالعه‌‌ی حاضر با هدف استقرار سامانه فراسوی بهایابی بر‌‌مبنای فعالیت در دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی تبریز انجام شده است. روش بررسی: مطالعه‌‌ی حاضر یک پژوهش چند‌‌‌روشی است که در سال‌تحصیلی 97-1396 به دنبال طراحی و استقرار سامانه حسابداری فراسوی بهایابی برمبنای فعالیت (beyond activity based costing system (babcs در دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی تبریز اجرا شد. ابتدا با استفاده از مدل و نشانه‌گذاری فرایند کسب و کار (business process modeling notation (bpmn تعداد 3,729 فعالیت در قالب 384 فرایند شناسایی شد و سپس در نرم‌افزار bizagimodeler مصور و اصلاح گردید. هزینه‌های سربار به نسبت عملکرد و زمان فعالیت‌ها، به مراکز فرایند نهایی و موضوعات هزینه تخصیص پیدا کرد. کار بر روی داده‌های اولیه در فضای excel و بهایابی در قالب سامانه بهایابی (dptsco) انجام شد. یافته‌ها: نرم‌افزار نظام نوین مالی مورد استفاده در دانشکده به رغم داشتن قابلیت ثبت و نمایش اطلاعات مربوط به اعتبارات و هزینه‌‌کرد، برای تحقق اهداف حسابداری تعهدی همچنان نیازمند بازنگری و ارتقا می‌باشد. کل هزینه‌کرد دانشکده در سال مطالعه، معادل 61,872,545 هزار ریال می‌باشد که 57,159,882 هزار ریال مربوط به آموزش و 4.812.663 هزار ریال سهم فعالیت‌های امور پژوهش است. براساس نتایج به‌دست آمده از سامانه‌‌ی babcs میانگین بهای تمام شده‌‌ی هر واحد درسی در دانشکده 5.102 هزار ریال و میانگین بهای تمام شده‌‌ی تربیت دانشجو 356.092 هزار ریال محاسبه شد. بیشترین و کمترین مقدار بهای تمام شده‌‌ی تربیت دانشجو مربوط به رشته‌‌ی‌‌ کارشناسی ارشد مدیریت و اصلاحات در نظام سلامت (mph) 800.130 هزار ریال و کارشناسی فناوری اطلاعات سلامت 100,171 هزار ریال محاسبه شد. نتیجه‌گیری: دانشکده‌‌ی مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی تبریز بیشترین سهم از منابع خود را صرف هزینه حقوق و مزایای کارکنان نموده است، به‌‌طوری‌‌که با استقرار سامانه فراسوی بهایابی بر مبنای فعالیت و اتصال آن با سایر سامانه‌های الکترونیکی دانشگاه می‌تواند نقشی اساسی در مدیریت فرایندها و افزایش کارایی کارکنان و دانشکده داشته باشد.

Development of the Beyond Activity Based Costing System in Faculty of Management and Medical Informatics of Tabriz: A New Approach for Costing in Higher Education

Background and Aim: Traditional costing systems are not efficient enough to calculate uptodate costs and analyze training costs in education organizations. The present study was conducted with the aim of establishing an activitybased costing system in Tabriz School of Management and Medical Informatics.Materials and Methods: The current multimethod study was conducted in academic year 20172018, aimed to establish cost accounting system which we called Beyond Activity Based Costing System (BABCS). First, using Business Process Modeling and Notation (BPMN), 3,729 activities inside 384 processes were identified, then illustrated and finalized in BizagiModeler software. Overhead costs, were allocated initially to final activity centers then to cost objects based on the workload and time duration of activities. Data management was conducted in Excel and cost analysis was performed via Dptsco cost accounting platform.Results: Despite the capability of the ongoing accounting system (Nezam Novin) in registering and description of the budget and spending of the faculty, it still needs to be reviewed and upgraded to achieve the objectives of accrual accounting. The total cost of the faculty in the study year is equal to 61,872,545 thousand Rials, of which 57,159,882 thousand Rials are related to education and 4,812,663 thousand Rials are the share of research activities. Based on the results obtained from the BABCS system, the average cost of each course unit in the college was calculated to be 5,102 thousand Rials and the average cost of student education was calculated to be 356,092 thousand Rials. The maximum and minimum cost of student education related to the field of Master of Management and Reforms in the Health System (MPH) was calculated at 800,130 thousand Rials and the Bachelor of Health Information Technology was calculated at 100,171 thousand Rials.Conclusion: Tabriz School of Management and Medical Informatics has spent most of its resources on staff salaries and benefits. Establishment of activitybased costing system and its connection with other Portals and database of the university can play an effective role in managing the work flows and improving staff productivity and efficiency of the faculty organization.