دانش کشاورزی در اندلس بر مبنای الفلاحه الاندلسیه ابن‌عوّام

کتاب الفلاحه الاندلسیه ابن‌‌‌عوّام اشبیلی مهم‌ترین اثر در قرون ‌وسطا در زمینۀ کشاورزی است. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی روش ابن‌عوّام در ارزیابی، تدوین، و نگارش دانش کشاورزی می‌پردازد و به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهد که جایگاه کتاب ابن‌عوّام در دانش کشاورزی دورۀ اسلامی چیست؟ ابن‌عوام چه تاثیری از پیشینیان گرفته، و چه تاثیری بر آیندگان گذاشته است؟ دستاورد تحقیق نشان می‌‌‌دهد که روش نگارش کتاب ابن‌‌‌عوّام قابل‌مقایسه با روش کتاب‌‌‌های امروزی است. روش پژوهش ابن‌عوّام بهره‌‌‌گیری از علوم نظری و تجربی است و او اصل امانتداری را به‌وضوح در کتابش رعایت نموده است. رویکرد مترقی وی در تعریف کشاورزی به‌شکل بارزی انعکاس یافته؛ به‌گونه‌ای که تعریف او با تعریف این علم در عصر حاضر مطابقت دارد. بدین ترتیب، مباحث دانش کشاورزی در نگارش وی جامعیت دارد.

Agricultural Knowledge in Andalusia According to Ibn ‘Awwām’s AlFalāhḥat alAndalusiyya

AlFalāhḥat alAndalusiyya, written by Ibn ‘Awwām Ishbīlī (Seville) is the most important medieval work on agriculture. The current analytical and descriptive study intends to cast a new light on Ibn ‘Awwām’s method of evaluating, classifying and editing of agricultural knowledge of his time, and to answer this question: what is the status of Ibn ‘Awwām’s book in the Islamic agricultural knowledge of his age? What influences have it had on its subsequent works? Research results show that the method of this book is comparable with today's books; his researchbased method utilizes truthfully theoretical and empirical sciences of his time. His advanced approach is reflected in clear definition of agriculture that is comparable with the definition of this science in the modern era.