نشانه‌های سنت پزشکی هند در آثار پزشکان ایرانی در قرن دهم ق، مطالعۀ موردی: خلاصۀ التجارب و علاجات داراشکوهی (طب داراشکوه)

سنتهای پزشکی ایران و هند در قرون متمادی با یکدیگر در تعامل بوده و بر غنای هم افزوده‌اند. سنت پزشکی هندی متاثر از آیورودا است که قرنها تنها ابزار پزشکی آن دیار بوده و بعدها در تعامل با سایر سنن پزشکی چون ‌آیین ‌بودا، ‌دائو، ‌تبتی‌ها و طب ایرانی و اسلامی تاثیرات متقابل داشته است. در قرن دهم ق با مهاجرت پزشکان ایرانی به هند و رواج و رونق زبان فارسی و تالیف آثار پزشکی در آنجا، تاثیر سنت پزشکی هندی بر اطبا و در آثار پزشکی فارسی بیشتر آشکار شد. استفاده از داروها و شیوه‌های درمان هندی در آثار تالیف شده در آن دوران، مانند موسیقی و سحر و جادو و معرفی داروهای هندی از نشانه‌های این مدعاست. دو کتاب خلاصه‌ التجارب بهاء الدوله رازی و علاجات داراشکوهی نورالدین شیرازی مهم ترین نمونه هایی است که در آنها بارها به سنت پزشکی هندی اشاره شده است.

The Traces of the Indian Medical Tradition in the Works of the 16th Century Ad. Iranian Physicians: Khulāsat al-tajārib and ’Ilājāt–i Dārā Shukūhī

The medical traditions of Iran and India have been interconnected for centuries in a mutual transaction. The Indian medical tradition is influenced by Ayurveda, which was the only medical tradition in India for centuries, and later interacted with other medical traditions such as Buddhism, Daoism, Tibetan, and Iranian Islamic medicine. In the 16th century AD.,  the Iranian physicians immigrated to India, so they wrote their Persian medical books under the influence of Indian medicine. The traces of Indian treatment in these works are special methods such as musical and magical treatments. Khulāsat altajārib and ’Ilājāt–i Dārā Shukūhī are two instances that include frequent references to the Indian medical tradition.