آگاهی و تصوّر نقشه‌نگاران اروپاییِ قرن 16 تا 18م از محدودۀ سرزمینی ایران با هند (با تکیه بر نقشه‌های ایرانِ صفوی)

یکی از منابع قابل‌توجه از ایران دورۀ صفویه، نقشه‌های تاریخی است که اروپایی ها در قرون 16 تا 18م ترسیم کرده‌اند. این نقشه‌ها، اطلاعات قابل‌توجهی از محدودۀ سرزمینی ایران را با همسایگان به ویژه هند نمایان می‌کنند. در پژوهش پیش‌رو کوشش شده است تا با استناد به داده‌های نقشه‌های صفوی و روش توصیفی ‌‌ تحلیلی، محدودۀ سرزمینی ایران با هند را بررسی کنیم. پرسش اصلی پژوهش این است که نقشه‌نگاران اروپایی چه تصوّر و آگاهی از محدودۀ سرزمینی ایران با هند در دورۀ صفویه داشته‌اند؟ یافته‌های پژوهش حاکی است که تصوری باستانی و کهن از محدودۀ ایران با هند بر ذهنِ نقشه‌نگاران قرن 10.16 حاکم بود، اما در نقشه‌های قرن 11.17، این تصوّر دگرگون و به واقعیتِ موجود در دورۀ صفویه نزدیک شد. علاوه بر این، ضمن تثبیت این تصوّرِ نزدیک به واقعیت در نقشه‌های قرن 12.18، نقشه‌نگاران به ضبط جزئیات جدید از جمله راه‌ها و گروه‌های جمعیتی در امتداد محدودۀ سرزمینی ایران با هند نیز روی آوردند.

The Image of Territorial Boundaries of Iran and India: the Maps of Safavid Iran by the European Cartographers in the 16-18th Centuries

One of the most valuable sources of Safavid Iran is historical maps produced by Europeans in the 1618th centuries. While these maps portray different aspects of Iran’s history and geography, they also offer crucial information concerning the boundaries, particularly with India. By studying the Safavid maps, this research attempts to examine the evolution of the territorial boundaries of Iran with India. The findings show that European cartographers in the 16th century had an ancient notion of boundaries, which developed and grew closer to the reality of the Safavid era during the 17th century. In the 18th century, cartographers began to record additional details, such as routes and demographic categories.