تاریخ اجتماعی کمربند در پوشاک رسمی و روزانۀ جهان سنتی اسلام

کمربند، علاوه بر نگاهداشتن پوشاک قسمت پایین‌تن و جمع‌کردن کمر در لباس‌های رو، بر اساس تنوع آن در جنس، گونه، رنگ و تزیینات، در دوره‌های مختلف در جهان اسلام دلالت‌های متنوع اجتماعی نیز داشته است. در این پژوهش، این پرسش بررسی شده است که کمربند در دوره‌های مختلف چگونه به کار می‌رفته و تنوع واژگانی مرتبط با آن حاکی از چه دلالت‌های متنوع اجتماعی و فرهنگی بوده است؟ در این مقاله دلالت‌های مختلف اجتماعی کمربند در ساختار جهان سنتی اسلامی در زمینۀ تاریخی با رهیافت توصیف غلیظ (توصیف پرجزئیات) استخراج و نشان داده شده است که کمربند علاوه بر کارکرد پوشاکی، کاربردهای تزیینی، تعویذی، دینی و آیینی تشکیلاتی هم داشته و جنس، رنگ، تزیینات و کیفیت استفاده از آن و نیز طیف واژگانی که بر آن اطلاق می‌شده، حاکی از جایگاه و منزلت اجتماعی افراد جامعه بوده است.

A Social History of Belts, as a Part of Formal or Regula costumes, in the Islamic World

The Belt used to be a part of the formal and regular costumes in the various regions of the Islamic world. The Belt, in addition to the primary function of holding pants, has carried social implications in the different periods of history, according to its varieties of colors, materials, and decorations. Analyzing a wide range of historical, literary, and social sources, the paper draws the scheme of the belt in the structure and context of the world of Islam. A thick description method has been used for this purpose. The ways of belt fastening and its other functions in clothing, such as ornamental or magical, could be considered as evidence for the study of the social status of historical agents in Muslim societies. We also encounter a wide range of the words used to refer to the belts in the Islamic classical world, which testify to the various significations of belts according to socialcultural context.