|
|
|
|
نگرشی تحلیلی انتقادی بر اسناد تاریخی «نمایش سایه» در سرزمینهای اسلامی؛ مطالعه موردی: مصر و شام
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
اشراقی فاطمه ,گنجی نرگس
|
|
منبع
|
پژوهشنامه تاريخ تمدن اسلامي - 1399 - دوره : 53 - شماره : 1 - صفحه:95 -116
|
|
چکیده
|
نمایش سایه، گونه ای از نمایشهای عامیانه است که در سده‌های نخستین و میانه سابقه‌ای دیرینه داشته است. از آنجا که مورخان در قرون گذشته، به ادبیات و هنر عامیانه اهمیت چندانی نشان نمی‌دادند، اینک اطلاعات کافی دربارۀ این هنر نمایشی در دست نیست. در پژوهش حاضر با شیوۀ اسنادی تحلیلی انتقادی، دیرینگی نمایش سایه و سیر آن از روزگاران کهن تا قرن 9 ق بررسی خواهد شد و با تتبع در منابع تاریخی و نقد آراء پژوهشگران، می‌کوشیم پرده از جنبه های پنهان این هنر برگیریم. بنابر یکی از مهم ترین یافته ها، کهن ترین سند موجود حاکی از آشنایی در دورۀ اسلامی با نمایش سایه، بیتی از ابونواس (146198ق) است که نشان می دهد دیرینگی این هنر برخلاف تصور بیشتر پژوهشگران به قرن 2ق بازمی گردد. بر مبنای اسناد تاریخی بررسی شده در این پژوهش، هنر نمایش سایه در روزگار فاطمیان و مملوکیان مصر رواج تمام داشته است. «خَیال» در ادبیات نمایشی، اصطلاحی کلی بوده و افزون بر نمایش سایه، بر «خیمه شب بازی» و «تقلید» نیز دلالت داشته و همین موضوع، برخی پژوهشگران را در تحلیل اسناد تاریخی هنرهای نمایشی به اشتباه افکنده است.
|
|
کلیدواژه
|
نمایش عامیانه، نمایش سایه، سرزمینهای عربی
|
|
آدرس
|
دانشگاه اصفهان, ایران, دانشگاه اصفهان, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
ganji@fgn.ui.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
An AnalyticalCritical Study on the Historical Documents of the Shadow Playin the Islamic Land; A Case Study of Levant and Egypt
|
|
|
|
|
Authors
|
Ishraqi Fatima ,Ganji Narges
|
|
Abstract
|
Shadow play is a type of folk show which has a long history in Islamic civilization. Given that historians did not pay any attention to folk arts, it is no wonder that we do not have any comprehensive research on this dramatic art yet. In this research, we try to study the background of the shadow play in the Islamic civilization, to disclose the hitherto unremarked facts about this dramatic art. This research is based on the historical resources and documents, as well as criticizing the results of previous researchers. The Research findings indicate that the eldest historical evidence in the history of the shadow play goes back to 8th century AD. which is an extract of a poem by Abū Nūwās. This evidence was absent from researches on the subject until now. We also realized that art had been prevalent in these lands, especially during Fatimid and Mamluk periods in Egypt. Besides, we noticed that khayāl was a general term in dramatic literature, which signifies imitation but can also refer to shadow play or marionette show. It seems that the various meanings of this term have confused many researchers.
|
|
Keywords
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|