|
|
|
|
سازمان اداره استیفا و نظام مالیاتی ایران در عهد ایلخانان بر اساس کتاب المرشد فی الحساب
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حسینی مصطفی ,بیات علی
|
|
منبع
|
پژوهشنامه تاريخ تمدن اسلامي - 1397 - دوره : 51 - شماره : 1 - صفحه:7 -26
|
|
چکیده
|
از جمله منابعی که معمولاً در مطالعات تاریخی کمتر به آنها توجه می‌شود، متون آموزشی هستند که با هدف راهنمایی متصدیان و شاغلان دیوان‌های مختلف نگاشته می‌شدند. شناسایی و بهره وری از این دست منابع، می‌تواند در شناخت تاریخ اقتصادی و اداری بسیار راهگشا باشند. المرشد فی الحساب، به زبان فارسی، نوشتۀ حسن بن علی قاسانی (کاشانی)، یکی از نمونه‌های متون آموزشی فنّ استیفا یا حسابداری دیوانی، در دور، ایلخانی نگاشته شده است. در پژوهش حاضر، ضمن معرفی اجمالی و بیان ارزش تاریخی کتاب، جایگاه آن در شناخت نظام مالیاتی و ادارۀ دیوان استیفاء در عهد ایلخانان غیر مسلمان (654-694ه) بررسی خواهدشد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که در ساختار جدید نظام مالیاتی ایران، مال، تمغا و قبچور سه منبع اصلی درآمدهای مالیاتی حکومت بود. دیگر آنکه، به دنبال تغییر نظام مالیاتی، دیوان استیفا نیز با وضع قوانین جدید مالیاتی و ابداع شیوه نوین در ثبت محاسبات، ایجاد دفاتر مالی و مشاغل مناصب دیوانی متناسب با نظام جدید تغییر و تحولاتی را تجربه کرد.
|
|
کلیدواژه
|
المرشد فی الحساب، اداره استیفا، آموزش فن استیفا و سیاقت، نظام مالیاتی
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, ایران, دانشگاه تهران, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
abayat@ut.ac.ir
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Istīfā Organization Office and Iranian Taxation System under the Ilkhanid based on alMurshid fī alḤisāb
|
|
|
|
|
Authors
|
Hoseini Mostafa ,Bayat Ali
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|