مکان ‌یابی فضاهای شهری چند منظوره ایمن در مواقع بروز بحران با به کارگیری روش شاخص همپوشانی وزنی؛ مورد پژوهی: شهر طبس

یکی از مهمترین مسائلی که همواره مورد توجه سازمان‌های مسئول در مدیریت بحران قرار دارد، انتخاب مکانی مناسب جهت اسکان موقت جمعیت‌های آسیب‌دیده از سوانح می‌باشد. با توجه به واقع شدن ایران بر روی یکی از دو کمربند زلزله‌خیز جهان و وجود گسل‌های فراوان، وقوع زلزله در فلات ایران امری طبیعی است. به طوریکه زلزله سال 1357 باعث خرابی و ویرانی شهر طبس و قسمت اعظم روستاهای مجاور آن شد. بنابراین هدف این تحقیق ارزیابی شاخص‌های مکانی- فضایی برای ایجاد پایگاه‌های چندمنظوره و مشخص کردن پهنه‌های مناسب در شهر طبس می‌باشد. داده‌های مورد نیاز در چارچوب روش تحقیق توصیفی- تحلیلی از روش کتابخانه‌ای و با مراجعه به منابع و سازمان‌های مربوطه گردآوری شد. در این راستا 16 شاخص بر اساس معیارهای کارایی، سازگاری و ایمنی با بهره‌گیری از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) مورد سنجش قرار گرفت و سپس از طریق لایه‌های همپوشانی وزنی و اعمال این ضرایب در محیط نرم‌افزار gis مناسب‌ترین مکان‌ها را متناسب با هدف شناسایی شد. نتایج نشان داد 0.78 درصد از مساحت شهر در وضعیت بسیار مناسب، 43.59 درصد در وضعیت مناسب، 48.06 درصد در وضعیت نامناسب و 7.57 درصد اراضی در وضعیت بسیار نامناسب جهت ایجاد پایگاه مدیریت بحران قرار دارند.

site selection of safe multi-purpose urban spaces in times of crisis by using the weighted overlap index method; case study: tabas city

one of the most important issues that is always in the attention of organizations responsible for crisis management is choosing a suitable place for the temporary accommodation of populations affected by disasters. due to the fact that iran is located on one of the two earthquake-prone belts in the world and the existence of many faults, the occurrence of earthquakes in the plateau of iran is a natural thing. so that the earthquake of 1357 caused the damage and destruction of tabas city and most of its neighboring villages. therefore, the purpose of this research is to evaluate the spatial-spatial indicators for creating multi-purpose bases and to specify suitable areas in tabas city. the required data were collected in the framework of the descriptive-analytical research method from the library method and by referring to the relevant sources and organizations. in this regard, 16 indicators were measured based on efficiency, compatibility and safety criteria using the analytical hierarchy process (ahp) and then the most appropriate locations were identified through weighted overlapping layers and applying these coefficients in the gis software environment. the results showed that 0.78% of the city’s area is in very good condition, 43.59% is in good condition, 48.06% is in bad condition and 7.57% of land is in very bad condition to create a crisis management base.