تبیین مولفه‌های خوانش مسیریابی در شرایط الزام به تخلیه اضطراری ساختمان‌ها مورد مطالعاتی: مجموعه خدماتی، تجاری و فرهنگی «ایران مال»

شناخت مولفه‌های تسهیل‌کننده مسیریابی در زمان تخلیه اضطراری یک ساختمان، (به‌واسطه وقوع حوادثی نظیر آتش‌سوزی گسترده، زلزله و بمب‌گذاری و یا بمباران‌های هوایی ... )، از مهم‌ترین چالش‌هایی است که می‌تواند معماران طراح ساختمان را درگیر خود سازد. تجربه نشان داده است این مسئله به‌ظاهر ساده، چالش‌های جدی را برای طراحان ساختمان ایجاد می‌کند. جدید بودن دانش طراحی پایدار ساختمان‌ها به‌منظور تخلیه اضطراری موثر در شرایط بحرانی (غالباً با در زمان آتش‌سوزی گسترده در ساختمان و یا زلزله، بمب‌گذاری و ...) در ایران و تفاوت با پژوهش‌های پیشین به‌علت اضافه شدن فاکتور هراس حرکتی فردی و جمعی که ناشی از عاملی است که منجر به اعلام فرآیند تخلیه اضطراری ساختمان شده است، اهمیت پژوهش حاضر را اثبات می‌نماید. در این مقاله از روش تحقیق کیفی مشاهدات ثبت وقایع استفاده‌ شده، این روش بر اساس مشاهده، ثبت و استنتاج داده‌های رفتاری افراد در هنگام تخلیه اضطراری ساختمان شکل‌گرفته است. یافته‌های مستخرج از پژوهش خروج اضطراری از یک ساختمان را به چهار فاکتور اصلی، «تبعیت از حرکت اصلی توده حاضر در ساختمان»، «بازگشت و خروج از ساختمان صرفاً از همان مسیری که فرد وارد ساختمان شده است»، «تبعیت از علائم خروج اضطراری» و درنهایت «درنگ، درماندگی و یا انتظار» برای فرارسیدن منوط می‌کند. با کمک این راهکارها و کشف آن‌چه انسان‌ها در حین مسیریابی اضطراری به آن توجه دارند، می‌توان به اصول طراحی صحیح مسیر تخلیه خروج اضطراری ساختمان دست‌یافت.

Explaining PathFinding Elements in Emergency Evacuation of BuildingsCase Study: IRAN MALL Cultural, Commercial and Service Complex

Recognition of the elements that facilitate pathfinding in emergency evacuation of a building (in the occurrence of events such as fire, earthquake, bombing or air bombardment and so on) is the main challenge which the architects face. Experience has proved that although this matter appears simple, it actually causes serious challenges for the building designers. The importance of this research is emphasized by two factors. First the novelty of the sustainable building design for effective emergency evacuation in critical conditions in Iran (often in the cases of extensive fire or earthquake, bombardment and so on). Second, the differences between this research and the previous ones, being the additional factor of individual and group panicstricken movement in emergency evacuation of buildings. This research has utilized the qualitative research method in combination with observations and recording events. This method is based on observing and recording the behavior of people in emergency evacuation, and deducing from the data obtained therein. The results have shown that the emergency evacuation of a building is dependent on four main factors including: “following the main direction of exitingcrowd movement”, “exiting the building from the door of entrance”, “following the signs for emergency exit”, and finally “the hesitancy, helplessness or anticipation of help”. Considering these procedures and what the human beings consider in emergency pathfinding, can lead to the appropriate path design principles in the case of emergency evacuation.