بررسی راهبردهای طراحی بافت محله ای بر اساس پدافند غیرعامل (نمونه موردی ایلام)

ایلام شهری است که از دیرباز به علت موقعیت ژئوپولیتیکی، در معرض تهاجمات نظامی بوده است که خسارت‌بارترین مورد در زمان دفاع مقدس، بر این شهر وارد شده است. باتوجه به پیشینه شهر ایلام در برابر تهاجمات و موقعیت جغرافیایی آن، طراحی منطبق بر پدافند غیرعامل، ضروری به نظر می‌رسد. آنچه بحث پدافند غیرعامل را در شهر ایلام، ویژه می‌سازد، موقعیت این شهر در استحکاماتی طبیعی مانند رشته‌کوه سیوان و نوع ذهنیت معمارانه طبقه شهری است.از مهم‌ترین عوامل کاهش‌دهنده تلفات انسانی در حملات نظامی و بلایای طبیعی در مناطق شهری معماری استاندارد و انطباق مساکن با اصولی همچون مکان‌گزینی و جانمایی بهینه ساختمان، پراکندگی مناسب بنا، رعایت اصول اختفاء، استتار و فریب، درجه مرمت‌پذیری بالای ساختمان و معماری داخلی ساختمان در ارتباط با پدافند غیرعامل است. روش تحقیق در این مقاله به صورت توصیفی-تحلیلی است. روش گردآوری اطلاعات، مطالعات کتابخانه ای اسنادی و نیز برداشت های میدانی از محدوده مورد مطالعه است. نگارندگان براساس مطالعات و سنجش وضع موجود با مولفه های به کارگیری پدافند غیرعامل، بر این عقیده هستند؛ مولفه‌های بهینه معماری ساختمان و معماری بومی از منظر پدافند غیرعامل در شهر ایلام شامل تعیین طرح هندسی بنا، موقعیت بازشوها، نحوه دسترسی و پیش‌بینی فضای امن به‌عنوان فضای چندعملکردی برای ساختمان‌های با درجه اهمیت بالا تا متوسط می باشند.