کاربرد رویکرد جهادی مهندسی جنگ در دفاع مقدس، الگویی از پدافند غیر‌عامل در شهرسازی

8 سال جنگ تحمیلی و نهضت دفاع مقدس یکی از نقاط عطف تاریخ معاصر ایران به شمار می‌آید. آموزه‌های حاصل از این جنگ به‌عنوان یک تجربه موفق در مدیریت و یک حرکت ملی در کشور، به قدری مغتم است که شاید بتوان گفت در تاریخ کشور ما، به‌ویژه در چند قرن اخیر، کم تر پدیده‌ای را می‌توان یافت که به مانند آن واجد اهمیت باشد. لذا تجربیات مهندسی جنگ در 8 سال دفاع مقدس و درس‌های حاصل از آن می‌تواند تاثیرات و تحولات قابل توجهی در عرصه طرح‌ریزی و برنامه‌ریزی مهندسی در کشور به طور عام و مهندسی در جنگ‌های آینده  به طور خاص داشته باشد. واضح است که با بررسی دقیق عناصر و مولفه‌های اصلی این تجربه موفق به عنوان یک رویکرد علمی عملی، می‌توان از آن الگویی قابل تعمیم به سایر حوزه‌های مهندسی و مدیریتی کشور استخراج نمود و با توجه به شرایط روز جامعه آن را غنا بخشید. یکی از مهم ترین این حوزه‌ها، مدیریت شهری است که می‌تواند در بسیاری از اقدامات طرح‌ریزانه و برنامه‌ریزانه خود به ویژه در موضوع پدافند غیر عامل، از این الگو تبعیت نماید. در این راستا، این نوشتار با استناد به سابقه میدانی و مطالعات کتابخانه‌ای انجام شده توسط نگارنده از یک سو و همچنین دسترسی به نظرات فرماندهان و مسئولین رده یک دفاع مقدس، امکان مستند سازی داده‌های اولیه را فراهم نموده است. سپس نگارنده با بهره‌گیری از روش تحلیلی توصیفی، به بررسی و آنالیز دقیق داده‌ها و در نهایت تولید اطلاعات مقتضی می‌پردازد. بنابراین، تکمیل مطالعات مرتبط با مهندسی جنگ و غنابخشی به الگوی علمی عملی منتج از آن، با بهره‌گیری از تجربیات مهندسی جنگ در 8 سال دفاع مقدس، هدف اصلی تحقیق را تشکیل می‌دهند. به این ترتیب، یافته‌های حاصل از مطالعات انجام شده و مهم‌ترین آموزه‌های برگرفته از مهندسی دوران دفاع مقدس را می‌توان در تبیین الگوی علمی عملی با رویکردی جهادی خلاصه نمود که عناصر و مولفه‌های اصلی آن عبارتند از: ایمان، اعتقاد و باور نسبت به حرکت جهادی. مهم ترین ویژگی این رویکرد، قابلیت تعمیم پذیری و بسیط بودن است.