تحلیل و بررسی ساختاری و محتوایی الاعتقادات شیخ صدوق

الاعتقادات از مهم ترین کتب اعتقادی متقدم تشیّع می باشد که به خامه شیخ صدوق به رشته تحریر درآمده است. بازشناسی اصول و فروع اعتقادی شیعه با استناد به منابع ثقلین از اهداف نگارش این کتاب بوده است. پرداختن به مهم ترین معارف اعتقادی، بهره گیری موضوعی از آیات قرآن، تبیین و شرح آیات و روایات پیرامون ابواب اعتقادی، تقدم زمانی و رد شبهه تحریف از شاخصه های مهم این کتاب می باشد. به لحاظ تقدم زمانی مهم ترین اصول و فروع اعتقادی شیعه در این کتاب منعکس شده است. با این همه به لحاظ ساختاری و محتوایی نقدهایی بر این کتاب مترتب است؛ به لحاظ ساختار کتاب؛ تبویب نامناسب، عدم ذکر منبع، ضعف سندی روایات و عدم توضیح ناکافی برخی از ابواب، از جمله ایراداتی می باشد که بر این کتاب وارد است. شیخ صدوق در برخی ابواب به مطالبی استناد می کند که از اتقان کافی برخوردار نیست؛ همچنان که دیدگاه قطعی پیرامون برخی مسائل بیان نشده و همین امر سردرگمی مخاطب در پذیرش مطلب را به دنبال دارد. به لحاظ نقد محتوایی الاعتقادات، باید گفت در برخی از ابواب مطالبی بیان شده که در تعارض با آیات قرآن و روایات قطعی الصدور است، همچنان که محتوای ارائه شده جامع و مانع نمی باشد؛ بنابراین در پاره ای از موارد محتوای برخی از ابواب با چالش جدی روبه رو است. جستار پیش رو ضمن معرفی اجمالی و بررسی ویژگی های الاعتقادات؛ در دو بخش ساختاری و محتوایی به ارزیابی و نقد این کتاب می پردازد.

Analyzing and studying Sheikhe – Sadugh’s Al- Eateghadat structurally and textually

Al- Eateghadat is one of the most important Shiite books composed by Sheikhe – Sadugh. His aim of composing the book was renewing belief principals and branches of Shiite based on Sagalein sources. Paying to the most important belief knowledge,using Quran subjects , narrative and sign clarifying and explaining in belief chapters, time preceding and rejecting distortion doubt are some characteristics of the book. In terms of time preceding , Shiite the most important principals and branches are found in this book. However, the book is target to criticism both structurally and textually. Structurally, unsuitable chaptering , reference lacking of sources, narrative document weakness and inadequate explanation to chapters are some deficiencies of the book. Sheikhe – Sadugh refers in some chapters to weak topics. And he does not explicitly express his ideas about some matters and makes readers amazed. Textually, there are some instable expressions in some chapters of Al-Eateghadat that are in contrast with Quran and sure narratives, and also the text itself isn’t complete and comprehensive. So, in some cases, subjects of some chapters are severely doubtful . The research first introduces briefly Al- Eateghadat and it’s characteristics and then criticizes the book in two divided chapters textually and structurally