رویکرد متکلمان اسلامی به عقل در نظریه های کلامی

متفکران اسلامی از بدو شکل گیری فرهنگ وتمدن اسلام در تفسیر متون اسلامی ونحوه ی استنباط و بهره گیری از آن متون مقدس درهستی شناسی و اصول عقیدتی وبکارگیری آنها در دستورالعمل وراه و روش مسلمانی (فقه) ،دیدگاههای گوناگونی ارایه داده ند، از این رو جهت گیری های مختلف، پدید آمده ومنشاء مکاتب گوناگون کلامی وفقهی شده است؛برخی به ظواهر متون بدون هر گونه تاویل وتفسیر عمل کرده و با هرگونه خرد ورزی ودخالت عقل در این عرصه مخالفت نمودند وگروهی دیگر، برای عقل اهمیت فراوانی قایل شده وآیات و روایات را ازاین رهگذر تاویل وتفسیر نمودند؛ که درنتیجه موجب پیدایش نحله های کلامی متعدد،چون؛عدلیه ، اشاعره و ماتریدیه وظاهریه و....شده است واز سوی دیگر همین طرز تفکر در عرصه فقه ومبانی استنباط موثر افتاده و مکاتب فقهی گوناگونی چون ، اصحاب رای ، حدیث،وظاهریه و.... را در اهل سنت و روشهای اصولی واخباری را در شیعه امامیه پدید آورده است،این پژوهش به روش تحلیلی وتوصیفی و با تطبیق آراء گوناگون متفکران این مکاتب به این نتیجه دست یافته است که گرچه همه‌ی اندیشمندان اسلامی درتحقیقات و مطالعات کلامی وفقهی اهداف واصول مشترک داشته اند ، ولی رویکرد آنان به عقل درمواجهه با نصوص ،موجب تعدد روشها ونگرش‌ها، در عرصه های نظری و عملی شده است.

islamic theologians approach to intellect in verbal theories

islamic thinkers from the formation of islam's culture and civilization in the interpretation of islamic texts and privileged the inference and taking advantage of those scriptures in the typology and principles of ideological use of them in commissioning guidelines and the muslim procedure (jurisprudence), a variety of views. therefore, various orientations have emerged and the origin of various theological schools, some of which have been implicated in texts without any interpretations and interpretation, and opposed to any crushing and involvement of the intellect in this field. and another group, for wisdom, the importance of abundance and verses and narratives were interpreted as a result of the emergence of multiple verbal ashaareh, such as justice, matoridye, and lung.... there has been another way of thinking in the realm of fiqh and the basics of inference and various jurisprudential schools such as, the companions of the vote, hadith, and the appearance of the lung.... in the ahl al-hadith and the principles of the principled manner in shiite shia, this research is achieved by descriptive analysis and by adapting various thinkers of these schools to the conclusion that although all the islamism and the custody have common goals, but their approach to wisdom in the face of texts has caused the multiplicity of methods and attitudes, in the field of and practical.