رویکرد کلام فلسفی فخر رازی درباره نظام فیض حکما

تحقیق و واکاوی در خصوص آفرینش جهان،از مسائلی است که همواره ذهن حکما و متکلّمین را به خود معطوف کرده است.فلاسفه معتقد به نظام فیض بوده و هندسه جهان را مبتنی بر قاعده «الواحد لا یصدر عنه الّا الواحد» ترسیم کرده اند و معتقد به واسطه های فیض در جهان آفرینش می باشند. امّا متکلّمین اسلامی در برخورد با نظام فیض حکما به دو گروه تقسیم شده اند: گروهی موافق نظام فیض حکما بوده و گروهی نیز مخالفت خویش با نظام فیض حکما را ابراز نموده اند.از بین متکلّمین اسلامیِ مخالف، فخر رازی، سرسخت ترین مخالفِ نظام فیض حکما به شمار آمده که انتقادات جدّی به اصلِ نظام فیضِ حکما و مبانی آن وارد کرده است.در مقاله حاضر به بررسی نظام آفرینش جهان از منظر فخر رازی پرداخته می شود و دلایل فخر بر نقد نظام فیض حکما و مبانی آن عنوان می گردد. در نهایت نظر مختار فخر رازی در باب مراتب هستی، که عبارت از صدورِ بی واسطه تمام مخلوقاتِ عالَم از ذات اقدس الهی می باشد با توجّه به مبانی مورد پذیرش وی تبیین می گردد و طبقه بندی موجودات، مطابق دیدگاه خاصّ فخر تشریح می‌شود.روش کار در مقاله حاضر توصیفی-تحلیلی می باشد.

according to fakhr razi, the levels of existence using philosophical words

in the present article, an attempt is made to discuss the opinion of fakhr razi as an ash'ari professional commentator and theologian on the levels of existence and to explain his theological views. what can be deduced from the study of fakhr's works is that his works can be divided into philosophical theological works and interpretive works, among which his greatest commentary work, the great commentary, has a theological color and smell. therefore, fakhr's beliefs in explaining the levels of existence are mostly discussed with a theological approach, and what we see in this approach is the performance of three actions by fakhr razi. first, fakhr considers absolute creation for the universe to be from god and seeks to prove this point. it seeks to shake these foundations and principles, and third, it proposes the theory of spirits as an alternative to the theory of the peripatetic intellect. therefore, the author's intention in this article is to explain exactly these three actions of fakhr razi in explaining the levels of existence and his violations and abrasions.the working method in the present article is descriptive-analytical and has been done by referring to first-hand sources and fakhr libraries.