قرآن، حکمت الهی و تکالیف شاقّه

انسان موجودی مکلف،و تکالیف جعل شده برای آدمی از جانب خداوند، سکوی کمال،تضمین کننده حقوق بشر و سبب نیل به پاداش های اخروی می باشد.در برخی از آیات قرآن سخن از تکالیف دشواربرای قوم یهود(بقره/54-نساء/160) آمده و در سوره بقره/286 پیامبر اسلام از خدا می خواهد که تکالیف سخت را بردارد؛در مقابل آیاتی وجود دارد که سخن از آسانی تکلیف(بقره/185) و به اندازه وسع{کمتر از طاقت}(بقره/286)و در دین حرجی (حج/78)برای مکلف نیست، می باشد. مقاله حاضر با تکیه بر آیات کریمه به روش کتابخانه ای و با رویکرد توصیفی تحلیلی در پی تبیین نگاه قرآن در مساله تکلیف و تعارض دو دسته آیات و سبب وضع تکالیف سخت می باشد. از یافته های این نوشتار آن است که تکالیف الهی به دو قسم ابتدایی و کیفری وضع شده است.دستورات نخستین خدا به بشر ،سهل و مقدور و بلکه کمتر از طاقت بشر می باشد و ابن سنت الهی در همه ادیان می باشد و اختصاص به امت پیامبر اسلام ندارد.اگر بشر سر ناسازگاری با تکالیف ابتدایی را ساز بزند و از حدود خدا تجاوز کند،خدا تکالیف کیفری را به جهت برگشت بشر به سوی خدا، نشان دادن بندگی، زدودن پرده ها، کدورتهای های روحی و عبرت دیگران وضع می نماید.