کنترل فازی مد لغزشی مرتبه کسری ویروس کووید 19 جهش‌یافته

امروزه یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های جهان، مقابله با شیوع ویروس کووید 19 است. به‌تازگی انواع جهش‌یافته ی این ویروس شناسایی شده‌اند که سرعت انتقال به مراتب بالاتری دارند. برای کنترل و مدیریت موثر شیوع این بیماری، درک روشنی از دینامیک انتقال آن و تکنیک‌های کنترلی موثر برای کاهش یا مهار گسترش این ویروس لازم است. تولید و توزیع واکسن این بیماری در زمان حاضر درحال انجام است؛ اما مداخلات غیردارویی همچنان به‌عنوان یک استراتژی مهم برای کنترل شیوع ویروس در کشورهای مختلف همچنان درحال اجرا است. در این مقاله، دینامیک کووید 19 با استفاده از چهار دسته‌بندی معروف مستعد، در معرض، مبتلا و بهبودیافته مدل شده است. با توجه به اینکه پارامترهای مدل دارای نامعینی‌اند، یک روش کنترلی مقاوم باید برای کنترل آن طراحی شود. در این مقاله با استفاده از حسابان کسری و منطق فازی، یک کنترل‌کننده ی فازی مد لغزشی مرتبه کسری مقاوم (fofsmc) پیشنهاد شده است که هدف آن کنترل شیوع بیماری با استفاده از مداخلات غیردارویی است. روش پیشنهادی روی مدل مرتبه صحیح و مدل مرتبه کسری دینامیک کووید 19 پیاده‌سازی شده است. در پایان عملکرد کنترل‌کننده ی پیشنهادی روی ویروس کووید جهش‌یافته ارزیابی خواهد شد.

fuzzy fractional-order sliding mode control of covid-19 virus variants

these days, one of the biggest challenges in the world is dealing with the outbreak of the covid 19 virus. recently, new variants of this virus have been identified that have a much higher rate of transmission. to effectively control and manage the spread of the disease, a clear understanding of its transmission dynamics and effective control techniques to reduce or inhibit the spread of the virus is necessary. although vaccine production and distribution are currently underway, non-pharmacological interventions (npi) continue to be an important and fundamental strategy for controlling the spread of the virus in various countries around the world. in this paper, covid 19 dynamics is modeled using four well-known categories (seir): susceptible-exposed-infected-recovered. since the parameters of the model have uncertainty, a robust control method should be designed. in this paper, using fractional calculus and fuzzy logic, a robust fuzzy fractional-order sliding mode controller (fofsmc) for covid 19 dynamics is proposed, which aims to control the prevalence of the disease using npi. the proposed method is implemented both on the integer and fractional order model. finally, the performance of the proposed controller on the new variant of the covid 19 virus with a faster disease transmission rate will be evaluated.