|
|
غزلخوانی و جایگاه آن در فرهنگ موسیقاییِ ایران
|
|
|
|
|
نویسنده
|
فاطمی ساسان
|
منبع
|
هنرهاي زيبا هنرهاي نمايشي و موسيقي - 1395 - دوره : 21 - شماره : 2 - صفحه:69 -76
|
|
|
چکیده
|
غزلخوانی، که در محافل رسمی بیشتر با نام «کوچهباغی» یا با نامِ خودساخته «بیات تهران» شناخته شده است، نوعی آواز با وزن آزاد بر روی اشعار شعرای فرهنگ شفاهی، و گاه شعرای کلاسیک است که بهویژه در تهران و شهر ری خوانده میشود. جایگاه این آواز در فرهنگ موسیقایی رسمی بهطور وسیعی متاثر از جایگاه اجراکنندگان آن در جامعه است که غالباً به قشری که بهنامهای مختلف، مثل داش، داشمشدی، گردنکلفت، جاهل و غیره خوانده شده، تعلق دارند. این قشر فرهنگیـ اجتماعی، همواره نمایندهی دو خصلت متضاد بوده و با نوسان میان جوانمردی و اوباشیگری، گاه احترام و گاه انزجار افراد جامعه و تقریباً همواره، سو ظن و بیاعتمادی آنها را برانگیخته است. غزلخوانی، درواقع مانند چهارپارهخوانیِ با وزن آزاد در مناطق مختلف ایران، نوعی شعرخوانیِ ملحون است که، بهعلت پیوندش با سنت شاعری در فرهنگ ایرانی، نمادی از فرهیختگی در دل فرهنگِ عامیانه یا مردمی به حساب میآید و به این ترتیب، حداقل برای گردنکلفتهای خوشنام و جوانمردی که از این هنر بهرهمندند، مایه تشخص و تمایز اجتماعی است. این نوع آواز، از یک فرمِ ترکیبی معین تبعیت میکند و از نظر نظام موسیقایی، وابسته به نظام موسیقی کلاسیک ایرانی است، اما از پیچیدگیهای فنیِ آواز کلاسیک بهره نمیبرد.
|
کلیدواژه
|
غزل ,چهارپاره ,داشمشدی ,کوچهباغی ,بیات تهران ,Ghazal ,Châhârpâre ,Dâsh Mashdi ,Kuchebâghi ,Bayât-E Tehrân
|
آدرس
|
دانشگاه تهران, دانشیار دانشکدهی هنرهای نمایشی و موسیقی، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران, ایران
|
پست الکترونیکی
|
sasanfatemi358@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|