استهزای جنگ در آثار آریستوفان (کهن‌ترین کمدی‌نویس جهان)

کهن‌ترین کمدی نویس جهانِ باستان، که آثارش به دست ما رسیده، آریستوفانِ یونانی است. از یونان باستان در سده پنجم پیش از میلاد، نام کمدی‌نویسان بی‌شماری به دست آمده، ولی آثار هیچ‏ یک از آنها، به طور کامل یافته نشده است. بنابراین، یگانه معیار قضاوت درباره کمدی‌های عصر طلاییِ یونان باستان، نمایشنامه های آریستوفان است. وی را می‏توان پایه‏گذار کمدی در جهان دانست. درباره‏اش اطلاعات اندکی موجود است و حقایق زندگی او را از دل نمایشنامه‏هایش باید استخراج کرد. او در دوران جنگ فرساینده «آتن و اسپارت» و «آتن و سیسیل» می‌زیست و در بسیاری از آثارش، بازتابی از این جنگ‌های فرساینده را به نمایش درآورده است. چهار نمایشنامه از آثار یازده گانه او، به نام‌های «آخارنی‌ها»، «صلح»، «پرندگان» و «لوسیستراتا»، دارای طرح داستانیِ آشکاری بر ضد این جنگ‌ها هستند. آریستوفان در این آثار با استهزای حکمرانانِ جنگ طلب آتنی، رویای مدینه فاضله‌ا‌ی را عاری از سودای جنگ، پی‌ریزی می‌کند. کمدی‏های آریستوفان به رغم گذشت بیست و پنج قرن از آفرینش آنها، اجراهای بی‏شماری در سده گذشته میلادی و قرن بیست و یکم داشته و به زبان‏های گوناگون جهان ترجمه شده است. یکی از دلایل رویکرد چشمگیر به کمدی‏های او را می‏توان ستیزه آشتی ناپذیر وی با جنگ دانست.