بازشناسی دو مثال قطعه عود در مکتب قدیم عرب

مقاله‌ی حاضر کوششی است در جهت تحلیل وبازگردانی دو قطعه‌ی آوانگاری شده به طریق ابجدی برای ساز عود که از جلال‌الدین ارموی (موسیقی‌دان قرن هفتم هـ.. ق.) بر جای مانده است. ذکر اصطلاحاتی مانند «مُجَنَّب»، «مطلق» و «طریق» در عناوین مربوطه به این دو نمونه شیوه‌ای متفاوت با نام‌گذاری دیگر نمونه‌های آوانگاری‌شده توسط جلال‌الدین را آشکار می‌سازد. با در نظر گرفتن این اصل که وجه تشابه سیاق نام‌گذاری این دو نمونه با دیگر مثال‌های آوانگاری‌شده، اشاره به ساختارمایه و الگوی ضربی لحن بوده است، عدم قرابت این اصطلاحات با دیگر واژگان متداول در مکتب نوظهور منتظمیه، فرض متفاوت بودن هویت این دو اثر را نیز مطرح می‌کند. روش پژوهش استناد به منابع تاریخی دسته اول برگرفته از اشارات پراکنده در رسالات و همچنین بهره‌گیری از مقالات رسمی مرتبط با موضوع است. در بخش نتیجه‌گیری، منشا این دو نمونه‌ مرتبط با مکاتب قدیم عرب تشخیص داده شده است. همچنین جنبه‌ی تشریحی عناوین با محتوای اثر موکداً در حوضه‌ی الگوهای ضربی قابل تشخیص می شود. بدین‌گونه کاربری اصطلاحات مجنب و مطلق در تشریح مایه‌ و لحن با توجه به سیر تحولی اصول نظری موسیقی قدیم عرب تا پیدایش مکتب منتظمیه و عدم وجود مستندات به‌جای‌مانده از قرن شش هـ.. ق. تنها مبتنی بر فرضیات باقی می ماند.