تاملی در تحولات ساختاری معاصر شهر تبریز و تاثیر آن بر هویت شهر

شهرهای تاریخی دربردارنده ساختاری هستند که درگذار زمان و بر اساس ویژگی‌های هویتی شکل گرفته و در قالب عناصر و روابط تاریخی‌ تجلی یافته‌اند؛ از این‌رو نمی‌توان نسبت به کیفیات مداخلاتی که در آنها شکل می‌گیرد، بی‌اعتنا بود. تبریز از شهرهای مهمّ تاریخی ایران است که هویت ساختاری آن در طول تاریخ، به‌واسطه مداخلات صورت گرفته در عرصه‌های تاریخی‌اش متحول شده است. نوشتار حاضر با هدف شناخت تغییرات پدید آمده در هویت ساختاری تبریز، به‌سبب مداخلات معاصر، به‌تحلیل جایگاه سه عرصه تاریخی شهر و مقایسه آنها با نمونه‌های جهانی پرداخته تا از این طریق بتوان شناختی از تاثیرات مداخلات شهری، برهویت تاریخی آن به‌دست آورد. از این‌رو با راهبرد تفسیری و کیفی، اسناد و نقشه‌های تاریخی شهر مطالعه و با ‌تحلیل‌های میدانی شرایط معاصر آنها بررسی شده‌اند. در نهایت، تحلیل‌ها روشن می‌سازد که تحولات ساختاری معاصر تبریز، عرصه‌های تاریخی آن‌را مخدوش و سبب جدایی آنها از جریان زندگی شهر شده است. هم‌چنین بر اساس قیاس‌های تطبیقی، می‌بایست با تقویت جایگاه عرصه‌های تاریخی، موجبات پویایی آنها در شریان حیات شهری مهیا شود تا توانایی حضور شایسته در ساختار معاصر شهر را به‌دست آورند؛ چراکه این عناصر، شکل دهنده هویت تاریخی شهرند که از میان رفتن آنها درواقع از میان رفتن بخشی از هویت تاریخی شهر است.