دیدگاه هنجاری هنرجویان رشته نقشه کشی معماری در مورد معماری و جایگاه آن: نمونه موردی شهر قم

از آنجا که منظر محیط مصنوع و نیز قضاوت جامعه در مورد «معماریِ خوب» ـ بویژه در شهرهای کوچک‌ترِ ایران ـ متاثر از بخش بزرگی از بدنه جامعه حرفه‌ای معماری، یعنی تکنسین‌های معماری است، نگارنده با تکیه بر تجربه خود از تدریس برخی از این دروس و مباحث روانشناسی تربیتی و با طراحی پژوهشی پیمایشی که در آن قضاوت هنرجویان در مورد شاخص‌های معماری خوب، به بررسی ساختار ذهنی و معیارهای قضاوتی که ناخودآگاه در ذهن این دسته از هنرجویان القا می‌شود و منشا شکل گیری آنها در ذهن هنرجویان، پرداخته است. این نتایج نشانگر آن است عملکردگرایی در تحلیل وعدم قابلیت تحلیل عمیق و نیز ضعف در فهم زیباشناختی، از ویژگی‌های این دسته است. بعلاوه دیدگاه نخبه‌گرایانه مستتردر آموزش معماری دانشگاهی، کمابیش در این حوزه هم نفوذ دارد و به این واسطه، آموزش این بخش از یکی از رسالت‌های اصلی خود که کاهش فاصله حرفه معماری و جامعه است، بازمانده است. شیوه‌های تفکر و رویکردهای یادگیری در هنرجویان هنرستانی برخلاف هدف اولیه، به سمت آموزش‌های طراحانه دانشگاهی میل پیدا کرده و با این حال به دلیل اتکا به کتاب درسی و عدم یادگیری مفاهیم آن در ضمن «عمل»، موضوعات ارایه شده، عمق پیدا نکرده است. به طور کلی ناکارآمدی سیستم آموزشی هنرستان‌ها در انتقال مناسب ارزش‌های معماری، یافته‌ای اساسی است که این نوشتار بر آن تاکید دارد.