شناخت و تحلیل کالبدی خانه های شهر نجف اشرف

معماری نجف که برای بیش از 1000سال مرکز جهان تشیع بشمار می??رفت، متاثر از دو محور، محدودیت?های اقلیمی (اقلیم گرم و نیمه?مرطوب و دمای بالا که در ماه?های گرم به بیش از 60 درجه می?رسد) و شکل خاص زندگی طلاب بود. با آزادی دوباره?ی شیعه در عراق، رونقی با شتاب در تحرک حوزه علمیه?ی این شهر -که در حوزه?ی نفوذی به اندازه?ی کل سطح شهر قدیم نجف است- به چشم می?خورد که امید زنده شدن مجدد خانه?های تاریخی متروک را بیدار می?کند. در این مقاله مطالعه?ای کالبدی بر روی چند خانه?ی باارزشِ بافت انجام گرفته که حاصل آن ارایه‌ی الگوهای معماری مسکونی نجف (در جهت شناختی بهتر برای احیایی هماهنگ‌تر با بنای موجود) است: 1. سرداب?ها 2. مشربیه 3. ایوان?های رفیع 4. سطح اشغال کم خانه‌ها 5. تزیینات آجرکاری. تشابه و تقارب این الگوها با نمونه‌های مشابه در مرزهای سیاسی ایران امروز، نشانگر این است که معماری نجف جواب هوشمندانه‌ی معماری ایرانی به شرایط خاص این شهر است. طلاب از سراسر جهان تشیع به نجف رو خواهند کرد؛ با احیای خانه?های تاریخی به عنوان مسکن طلاب، می?توان علاوه بر حفظ این میراث ارزشمند، طلاب را نیز در فضایی بسیار غنی‌تر از آنچه امروز به عنوان مدرسه ساخته می?شود، ساکن کرد.