ماهیت نشانه‌ها و نقش آن در ارتقا حس‌مکان فضای معماری

از آنجایی‌که توجه بیش‌از‌حد به عملکرد در دیدگاه مدرن بسیاری از وجوه ادراکی فضاهای معماری را در ارتباط با مخاطب کمرنگ کرده‌است، خلا معنا بیش‌از‌پیش در جوامع امروز خودنمایی می‌کند. پست‌مدرن نیز که درپی برطرف‌نمودن این نقیصه دیدگاه مدرن پدید آمد، با توجه مفرط به جنبه کالبدی معانی، نتوانست نگاهی جامع‌ درجهت مکانمند کردن فضاهای معماری ارایه دهد. بررسی عوامل معناساز راهی موثر در القا احساس آشنایی نسبت به فضای معماری است و استفاده از اصول علم نشانه‌شناسی از بهترین راهکارها در بررسی چگونگی معنا‌دهی به فضا به‌شمار می‌آید. اصول نشانه‌شناسی که در بسیاری از علوم ادراکی ریشه دارد، باتکیه بر مفهوم دلالت موجب ارتباط هرچه‌بهتر مخاطب با فضای معماری می‌شود. بنابراین بررسی عوامل نشانگی که وجوه مختلف کاربردی، ساختاری و معنایی را بطور همزمان در شکل‌دهی فضای معماری درنظر می‌گیرد، می‌تواند گامی در جهت معنابخشی به فضا و ایجاد حس‌مکان در مخاطب باشد. این تحقیق به بررسی نقش نشانه‌ها در ادراک مفاهیم معنایی و نقش آن در ارتقا حس‌مکان می‌پردازد. از این‌رو، پس‌از بررسی ویژگی‌های مختلف نشانه با دیدگاهی ساختارگرایانه، به مطالعه ماهیت نشانه‌ها در معماری و نحوه ادراک مفاهیم نشانه‌شناسانه پرداخته شده است. از آنجایی که حس‌مکان به‌عنوان یکی از مهم ترین معیارهای کیفیت معنایی فضای‌معماری مطرح است، چگونگی تاثیر معانی نمادین بر حس‌مکان از دیدگاه پدیدارشناسی بررسی شده‌است.