تفسیر نگاره‌های دیوان حافظ (سام‌میرزا. تبریز) با تاکید بر هرمنوتیک متن‌محور ریکور

هرمنوتیک متنمحور یکی از رویکردهای علم هرمنوتیک است که جهت تفسیر و فهم متن در مفهوم گسترده آن از جمله آثار هنری به کار میرود. یکی از پیچیدگی‌های اعمال چنین رویکردی در تفسیر آثار هنری، مسیله بسط آن از نوشتار به تصویر است؛ مسیله‌ای که در استفاده از این رویکرد در تفسیر نگاره‌ها به دلیل ارتباط وسیع نوشتار و تصویر در آنها پیچیده‌تر می‌شود. هدف این جستار، بررسی امکان ارایه تفاسیری مبتنی بر روش تفسیر پل ریکور یکی از نظریه‌‌پردازان رویکرد مذکور، از نگاره‌های دیوان حافظ سام‌میرزا است. اعمال روش مذکور بر نگارهها با استفاده از شیوه توصیف و تحلیل، اگرچه بر امکان‌پذیری ارایه چنین تفسیری دلالت دارد، امّا تاکید بر شخصی بودن تفاسیر، داوری و تشخیص درستی و نادرستی آنها را غیرممکن می‌سازد؛ از سویی ابهام معنایی ناشی از حضور دیسکورس شعری، قالب شعر ‌و آگاهی بر ارتباط وسیع ساختاری_ محتوایی نگاره‌ها با متن دیوان باعث می‌شود تا تفسیر نگاره‌ها به‌‌عنوان جزیی از کل دیوان بر تفسیر آنها به‌مثابه متونی مجزا ارجحیت یابد که مستلزم چشم‌پوشی از اصول روش ریکور است؛ از این‌رو شاید روش‌های تفسیری معطوف به زمینه شکل‌گیری یا مولف اثر جایگزینی مناسب برای روش مذکور باشند.