تحلیل ساختاری نقد نقاشی

نقد نقاشی، نوشتاری است مبتنی بر دو رکنِ «توصیف» و «تفسیر». توصیف بخش اصلی و اساسی هر نقد نقاشی را تشکیل میدهد و غایتش انتقال نشانههای تصویری به نشانههای زبانی است. فرضیهی این مقاله مبتنی است بر اینکه بیوجود توصیف دقیق، تفسیر عمیق نقاشی ممکن نیست، زیرا مبنای گزارههای تفسیریِ یک نقد موفق توصیفاتی است که منتقد در نوشتار نقد ارایه میدهد. نخستین نقدهای نقاشی توصیفات ادیبانهای بودهاند از آنچه روی تابلو بازنمایی میشده است. اما ویژگی مهم نقد نقاشی اتکا به توصیف دقیق برای ارایهی تفسیر عمیق است. هویت هر اثر تجسمی مبتنی بر تفسیری است که منتقد از آن ارایه میدهد. لذا ارزش گذاری یک تابلوی نقاشی مستلزم این است که منتقد، دیدگاههایش را در قالب تشریح و تحلیل (توصیف) و توضیح و تبیین (تفسیر) صورتبندی کند. این مقاله با ارایهی نمونههایی نشان خواهد داد که اولاً، نگارش نقد نقاشی مستلزم پایبندی به این صورتبندی است؛ ثانیاً، توضیح و تفسیر بر مبنای نظریه و فلسفهی منتقد صورتبندی میشود. روش بهکار رفته عبارت است از مطالعهی دو نمونه نقد نقاشی به منظور استخراج ساختار توصیفی ـ تفسیری آنها.