انتخاب ژنوتیپ‌های برتر ذرت علوفه‌ا‌ی با استفاده از روش‌های چند متغیره در منطقه ورامین

به منظور بررسی صفات مختلف مورفولوژیک و فیزیولوژیک ژنوتیپ­های ذرت علوفه­ای، آزمایشی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران در سال زراعی 89-1388 اجرا شد. در این آزمایش 20 ژنوتیپ ذرت علوفه­ای در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با 4 تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. صفات مورد مطالعه شامل طول دوره رشد، تعداد برگ، ارتفاع بوته، قطر ساقه، وزن تر و خشک برگ، وزن تر و خشک ساقه، وزن تر و خشک غلاف، وزن تر و خشک بلال، عملکرد تر و خشک علوفه و صفات کیفی بود. نتایج حاصل از تجزیه واریانس حاکی از وجود تفاوت معنی­داری در سطح یک­درصد برای تمامی صفات به­غیر از صفت طول دوره رشد بود. نتایج تجزیه به عاملی به روش تجزیه به مولفه­های اصلی بعد از دوران واریماکس، وجود چهار عامل اصلی کیفیت علوفه (78/28)، عملکرد علوفه (96/19)، خصوصیات مورفولوژیکی (18/12) و خصوصیات فیزیولوژیکی (13/12) را که در مجموع 05/73 درصد از تغییرات کل واریانس را توجیه می­کرد، نشان داد. بر اساس بای­پلات حاصل از دو مولفه اصلی اول و دوم ژنوتیپ­های شماره 2، 17، 4 و 12 به عنوان ژنوتیپ­های برتر شناسایی گردید. نتایج تجزیه کلاستر به دو روش وارد و متوسط فاصله حاکی از تفکیک کلیه ارقام در سه خوشه مجزا بود.