ارزیابی و انتخاب ژنوتیپ‌های مختلف چغندرقند جهت کشت زمستانه در استان خراسان رضوی

به‌منظور ارزیابی و انتخاب مناسبترین ژنوتیپ‌ چغندر‌قند در کشت زمستانه، 18 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار به طور جداگانه در دو منطقه جوین و تربت‌جام در سال زراعی 99-1398 مورد بررسی قرار گرفت. در منطقه جوین 1/94 درصد و در تربت‌جام 90 درصد از کل تنوع موجود در بین داده‌ها توسط سه مولفه توجیه شد که طبق این نتایج صفات درصد قند ملاس، محتوی سدیم، ضریب استحصال شکر و عملکرد ریشه به‌عنوان معیارهای مناسب در انتخاب ژنوتیپ‌ها جهت کشت زمستانه بیشترین تاثیر را در مولفه‌های اول تا سوم داشتند. تجزیه خوشه‌ای به روش ward نشان داد، ژنوتیپ‌های مورد بررسی در هر دو منطقه جوین و تربت‌جام در سه خوشه قرار گرفتند. در منطقه جوین در خوشه اول ژنوتیپ fdir19b3021 و در تربت‌جام ژنوتیپ fdir19b4028، در خوشه دوم ژنوتیپ‌ها sbsi-6 و svza2019-jd0402 به ترتیب برای منطقه جوین و تربت‌جام و در خوشه سوم ژنوتیپ svza2019-jd0400 برای منطقه جوین و رقم perfekta به‌عنوان نماینده گروه برای تربت‌جام انتخاب شد. در مجموع نتایج آزمایش نشان داد که دو منطقه از نظر ژنوتیپ مورد استفاده با هم تفاوت دارند و در کشت زمستانه اگرچه عملکرد ریشه در حد مطلوبی تولید می‌شود اما افزایش ناخالصی‌های ریشه به‌عنوان یک مشکل این روش کاشت می‌باشد. بر این اساس در منطقه جوین ژنوتیپ fdir19b3021 و در منطقه تربت‌جام ژنوتیپ fdir19b4028 قابل پیشنهاد می‌باشد.

evaluation and selection of different genotypes of sugar beet for winter cultivation in razavi khorasan province

to evaluation and selection of different genotypes of sugar beet for winter cultivation in razavi khorasan province, a randomized complete block design with four replications was conducted separately in two regions (jovin and torbet-jam) in 2018-19.in the jovein region, 94.11 percent of the total variation in the data was explained by three components. based on these findings, the characteristics of molasses sugar, sodium content, sugar extraction coefficient, and root yield are the most appropriate selection criteria for winter planting genotypes. using ward’s method, cluster analysis revealed that the investigated genotypes were distributed into three clusters in both regions. fdir19b3021 genotype in the first cluster of the jovin region and fdir19b4028 genotype in the torbet-jam region, sbsi-6 and svza2019-jd0402 genotypes in the second cluster as desirable genotypes for the jovin and torbet-jam regions, and svza2019-jd0400 genotype in the third cluster. the perfekta variety was selected as the torbet-jam representative for the jovin region. the results of the experiment demonstrated that the genotypes used in the two regions are distinct, and that the increase in root impurities is a problem associated with winter cultivation, despite the fact that the root yield is maximized. the fdir19b3021 genotype is recommended in the jovin region, while the fdir19b4028 genotype can be suggested in the torbet-jam region.