تاثیر کاربرد نیتروکسین و سطوح آبیاری بر صفات کمی و کیفی ارقام کلزا

به منظور بررسی واکنش کمی وکیفی ارقام پاییزه کلزا به کود بیولوژیک نیتروکسین در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به صورت اسپیلت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی1395-1394 و 1396-1395در مزرعه پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان بجنورد اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل تنش خشکی در سه سطح به صورت بدون تنش، تنش ملایم، تنش شدید به عنوان کرت اصلی و مصرف نیتروکسین به صورت بذرمال در دو سطح کاربرد نیتروکسین و عدم کاربرد نیتروکسین و سه رقم کلزای پاییزه ناتالی، اکاپی و نپتون به صورت فاکتوریل ترکیب شده و به عنوان کرت فرعی بودند. تنش شدید در مقایسه با شرایط بدون تنش سبب کاهش 62.5 درصدی ارتفاع بوته، 76.3 درصدی تعداد شاخه فرعی، 45.56 درصدی تعداد غلاف در بوته، 1.3 درصدی تعداد دانه در غلاف، 11.52 درصدی وزن هزار دانه، 19.2 درصدی عملکرد دانه، 5.5 درصدی درصد روغن دانه و 90.45 درصدی عملکرد روغن دانه شد، بیشترین ارتفاع بوته (156 سانتی متر) و تعداد شاخه فرعی(8.1 عدد) در رقم اکاپی، تعداد دانه در غلاف (24.8 عدد) و وزن هزار دانه (3.44 گرم) در رقم نپتون، عملکرد دانه (2062 کیلوگرم در هکتار) و عملکرد روغن دانه (933 کیلوگرم در هکتار) در رقم ناتالی و عملکرد پروتئین (321 کیلوگرم در هکتار) در رقم ناتالی و نپتون مشاهده گردید. در مجموع نتایج نشان داد رقم ناتالی، نسبت به سایر ارقام تحمل بیشتری در برابر تنش خشکی دارد. مصرف نیتروکسین موجب افزایش تحمل گیاه کلزا در مقابل تنش خشکی شد.

the effect of nitroxin application and irrigation levels on quantitative and qualitative traits of rapeseed cultivars

in oin order to investigate the quantitative and qualitative response of autumn rapeseed cultivars to nitroxin biological fertilizer in drought stress conditions, a split plot factorial experiment was conducted based on complete randomized blocks design with 4 replications in the research farm of agricultural research and training center and the natural resources of bojnourd city in 2015-2016 and 2016-2017. factors were: drought stress at three levels (low, medium and serve) as the main plot and nitroxin application (non-inoculation, inoculating with nitroxin), 3 rapeseed cultivar natalie, okapi and neptune in factorial arrangment as the sub plot. severe stress reduced the plant height (62.5%), the number of laterl branches (76.3%), the number of pods per plant (45.56%), the number of seeds per pod (1.3%), and the weight of 1000 seeds (11.52%), seed yield (19.2%), seed oil percentage (5.5%) and seed oil yield (90.45%) compared to low stress conditions. maximum plant height (156 cm) and number of laterl branches (8.1), seed number in pods (24.8) and weight of one thousand seeds (3.44 gr) were observed in neptune cultivar, grain yield (2062 kg.ha-1) and seed oil yield (933 kg.ha-1) in natali cultivar and protein yield (321 kg.ha-1) in natalie and neptune cultivars. overall, the results showed that the natali was more tolerant to drought stress than other cultivars. nitroxin also increased the tolerance of rapeseed to drought stress.