بررسی تغییرات عملکرد دانه و روغن کتان روغنی (linum usitaissimum l.) تحت تاثیر کودهای زیستی و آبیاری تکمیلی

به منظور بررسی تاثیر آبیاری تکمیلی و مصرف کودهای زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه کتان روغنی، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه ارومیه در سال 95-1394 انجام گرفت. فاکتور اصلی شامل 3 تیمار آبیاری (یکبار آبیاری، دو بار آبیاری و شرایط دیم) و فاکتور فرعی شامل 4 تیمار کود زیستی (میکوریزا گونه glomus mossea، کود بیوسولفور تیوباسیلوس (thiobacillus)، میکوریزا + بیوسولفور و شاهد بود. نتایج آزمایش نشان داد که تیمار دو بار و یک بار آبیاری تکمیلی در مقایسه با شرایط دیم، عملکرد دانه کتان را به ترتیب به میزان 51 و 35 درصد افزایش داد. بیشترین (788/76 کیلوگرم بر هکتار) و کمترین (394/81 کیلوگرم بر هکتار) عملکرد روغن به ترتیب از تیمار دو بار آبیاری تکمیلی و شرایط دیم بدست آمد. کشت دیم در مقایسه با آبیاری تکمیلی، عملکرد بیولوژیک، قطر ساقه، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته، تعداد دانه در کپسول و درصد روغن را کاهش داد. در شرایط دیم، تلقیح با میکوریزا، بیوسولفور و کاربرد توام میکوریزا و بیوسولفور، تعداد دانه در کپسول، وزن 1000 دانه، عملکرد روغن، عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه کتان را به ترتیب به میزان (15، 15 و 12)، (17، 18 و 19)، (32، 28 و 31)، (45، 40 و 39) و (31، 26 و 28) درصد افزایش داد. با توجه به نتایج این تحقیق، با اعمال آبیاری تکمیلی دو بار آبیاری و استفاده از کودهای زیستی میکوریزا و بیوسولفور بخصوص در شرایط دیم می‌توان کارایی گیاه کتان را افزایش داد.

Evaluation of grain and oil yield changes of linseed (Linum usitatissimum L.) as affected by bio-fertilizers and supplementary irrigation

In order to investigate the effect of supplementary irrigation and consumption of bio-fertilizers on flaxseed, a field experiment was conducted at Urmia University as split plot based on randomized complete block design with three replications in 2015-16. Main plots consisted of three irrigation treatments (one and two times supplementary irrigation and rain-fed conditions) and a sub-plot in four fertilizer treatments (mycorrhiza, bio sulfur fertilizer, mycorrhiza + bio sulfur and control treatment (without fertilizer application). The results showed that two and one times supplementary irrigation compared to rain-fed treatment increased significantly grain yield to 51 and 35 percentage, respectively. The highest (788.76 kg ha-1) and lowest (394.81 kg ha-1) oil yield were obtained from two times supplementary irrigation and rain-fed conditions, respectively. Rain-fed treatment compared to supplementary irrigation cause to decrease biological yield, stem diameter, 1000-seed weight, plant height, number of seed per capsule and oil percentage. Under rain-fed conditions, inoculation with mycorrhiza, bio-sulfur and dial application of bio-sulfur and mycorrhiza fertilizer compared to control treatment (without fertilizer application) increased number of seed per capsule, 1000-seed weight, oil yield, biological yield and grain yield significantly about (15, 15 and 12), (17, 18 and 19), (32, 28 and 31), (45, 40 and 39) and (31, 26 and 28) percentage, respectively. According to the results of this study, applying supplementary irrigation especially two times irrigation and using bio fertilizers can be increase yield of flaxseed plant.