تاثیر نانوکودهای گوناگون و تنش آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد سورگوم دانه‌ای در منطقه سیستان

تاثیر نانو کودها بر عملکرد و اجزای عملکرد سورگوم دانه‌ای (sorghum bicolor l. moench) رقم تجاری پیام و مقایسه این تاثیر با کودهای شیمیایی رایج منطقه که سالانه در مقادیر بالا مورد استفاده قرار می گیرند وبا هدف ممانعت از مصرف بی رویه این کودها و جایگزینی آنها با نانوکود) تحت تنش‌های متفاوت آبی در آزمایشی در تابستان سال های 1396 و 1397 در منطقه سیستان انجام شد. آزمایش به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار به اجرا در آمد. کرت‌های اصلی شامل سه سطح تنش (تنش آبی پیش از گلدهی، تنش آبی بعد از گلدهی و بدون تنش) و کرت‌های فرعی شامل 5 سطح (میکرونانوکود، ماکرونانوکود، میکرونانوکود توام با ماکرونانوکود، کودهای شیمیایی و شاهد) بودند. ویژگی‌های مورد ارزیابی سورگوم دانه‌ای تحت تاثیر تنش‌ها و کودهای مذکور قرارگرفت. نتایج نشان داد برهمکنش تنش آبی و کودهای نانو و کودهای شیمیایی در صفت های تعداد برگ، قطرساقه، طول خوشه، عملکرد دانه، وزن خوشه، وزن هزاردانه، مساحت برگ پرچم و عملکرد زیستی معنی دار گردید. بالاترین عملکردهای زیستی و دانه به ترتیب درشرایط آبیاری + کود شیمیایی و آبیاری معمولی + ماکرونانوکود + میکرونانوکود بدست آمد. با توجه به نتایج می‌توان مصرف نانو کودها را با غلظت دوگرم در هر لیتر آب برای حفاظت بیشتر از محیط زیست در منطقه توصیه کرد.

Effect of nano-fertilizers and water stress on yield and yield components of grain sorghum (sorghum bicolor L. moench) in Sistan region

In order to evaluat the effect of nano-fertilizers on yield and yield component of grain sorghum (Sorghum bicolor L.Moench) Payam cultivar, (And comparing this effect with the common chemical fertilizers of the area that are used in high quantities annually, with the aim of preventing the excessive use of these fertilizers and replacing them with the nanofertilizers) under different water stress an experiment was conducted as split plots arranged in randomized complete blocks design with four replications at Sistan region during summer 2017 and 2018 .The experiment was conducted as split plot design in randomized complete block design with 4 replications. Main plots were three levels of water stress (water stress before flowering, after flowering and without stress) and sub plots were (micro nano-fertilizers, macro nano-fertilizers, micro nano-fertilizers + macro nano-fertilizers, chemical fertilizers and control). Sorghum properties were significantly affected by stresses and fertilizers. Results showed that the interaction between water stress,nano fertilizers and chemical fertilizers in leaves number,stem diameter,panicle lengh,grain yield,panicle weight,weight of thousand seeds weight, flag leaf area and biological yield were significant. The highest biological and grain yields was achieved at normal irrigation + chemical fertilizers and normal irrigation + micro and macro nano-fertilizers, respectively. Overall, the application of nano-fertilizers with a concentration of 2 grams per liter of water can be recommended for more environmental protection.