استفاده از پهنه‌بندی آگروکلیمایی درتعیین دوره رشد مناسب، تاریخ کاشت و برداشت کاشت پاییزه چغندرقند در استان کرمان

کم آبی مهمترین عامل محدودکننده ی تولید چغندرقند در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا از جمله ایران است. کاشت پاییزه چغندرقند کارآیی مصرف آب و مزیت های زراعی بیشتری از کاشت بهاره آن دارد. با توجه به عدم سابقه کاشت پاییزه چغندرقند در استان کرمان، استفاده از روش پهنه بندی اقلیمی-زراعی، که همزمان فاکتورهای مختلف موثر بر رشد چغندر قند را در نظر میگیرد، مناسبترین و سریع ترین روش جهت تعیین مناطقمستعد به کشت این گونه گیاهی می باشد. در این تحقیق ابتدا با استفاده از آمار بلند مدت هواشناسی احتمال وقوع هر مرحله رشدی و دماهای آستانهبدست آمد. با توجه به تاثیرپذیری بسیار زیاد متغیرهای دمایی از ارتفاع، از معادلات گرادیان سه بعدی برای پهنه بندی این عوامل در سامانه اطلاعاتجغرافیایی استفاده شد. نتایج نشان داد در مناطق جنوبی و شرق استان کرمان تاریخ کاشت مناسب اول تا بیستم آبان می باشد. اما برای جنوب شهرستانبافت تاریخ دهم مهر ماه تا اول آبان برای کاشت مناسب است. برای قسمت های وسیعی از شهرستان های رفسنجان، سیرجان، زرند و بردسیر تاریخکاشت بیستم شهریور تا دهم مهرماه مناسب است. در مورد تاریخ برداشت چغندر قند برای مناطق جنوبی استان کرمان پانزدهم اردیبهشت تا اول خردادبدست آمد. این مناطق بدلیل محدودیت های دمایی از طول دوره رشد کمتری نسبت به نواحی مرکزی برخوردار بوده اند. با این حال این مناطق درصد روزهای مناسب رشد و همچنین gdd بیشتری نسبت به نواحی مرکزی داشته اند. بنظر می رسد مناطق جنوبی استان شامل شهرستان های منوجان، جیرفت، ارزوییه و عنبرآباد که با احتمال کمتر از 30 درصد با خطر بهاره شدن و ساقه دهی روبرو می باشند کاملا مناسب کاشت چغندرقند پاییزههستند.

Agro-climatic zoning in determining zoning of determining the appropriate growth period, planting date and harvesting date of autumn sowing of sugar beet in Kerman province

Water scarcity is of most important limiting factor of sugar beet production in arid and semi-arid world, like Iran. Due to the lack of autumn cultivation of sugar beet in Kerman province, using Agro-climate zoning, concerning various affecting factors on the growth of sugar beets is of the best and lowest-cost method for identification of prone areas for this crop species. In this study, using long-term weather data, occurrence probability of threshold temperatures and developmental stage were calculated. Due to influence of altitude on temperature variables, three-dimensional gradient equations were used for mapping of these factors in geographical information system. The results showed that in the South and east parts of Kerman province, the optimum planting date is the late of October and first days of November. But for the southern of Baft city, first half of October is suitable for planting. For a large parts of the cities of Rafsanjan, Sirjan, Zarand and Bardsir, appropriate planting date was obtained on second half of September. For southern of Kerman province, mid-May is determined of harvest date. Due to temperature limitations, length of growth seasons in these regions are less than central parts. However, these regions have more GDD and appropriate growth days than central parts. It seems that the southern regions of the province, including the cities of Manoujan, Jiroft, Arzuiyeh and Anbarabad with less than 30% probability of vernalisation risk and stemming are quite perfect for sugar beet autumn cultivation.