بررسی رابطه عملکرد با اجزای عملکرد ژنوتیپ‌های مختلف گندم دیم

به منظور بررسی تجزیه علیت عملکرد دانه با اجزای عملکرد آزمایشی با 20 ژنوتیپ گندم دیم در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار در دو مکان (ایستگاه تحقیقات دیم شیروان و ایستگاه تحقیقات سیساب) در استان خراسان شمالی در سال 95-1394 به اجرا در آمد. در طی مراحل رشد و بعد از برداشت، از صفات ارتفاع بوته، تعداد روز تا سنبله‌دهی، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله، تعداد روز تا رسیدگی، وزن هزار دانه و عملکرد دانه یادداشت‌برداری به عمل آمد. بر اساس نتایج تجزیه واریانس، بین ژنوتیپ‌ها از نظر تعداد روز تا سنبله‌دهی، تعداد روز تا رسیدن، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه اختلاف معنی‌دار وجود داشت. با توجه به مقایسه میانگین‌ها، ژنوتیپ‌های 17 (sisaban 4) و 12 (mob/ne94406=ne86582//84mc29/ne82583)//ks91) به ترتیب با 2522 و 2364 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند و ژنوتیپ 20 (sokoll//sunco/2*pastor) با 1190 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را داشت. بر اساس نتایج تجزیه علیت، صفت تعداد سنبله در متر مربع (69.8 درصد)، تعداد دانه در سنبله (64.9 درصد) و وزن هزار دانه (38.9 درصد) به ترتیب بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه داشتند. از طرفی ضرایب همبستگی نیز نشان داد که صفت وزن هزار دانه با تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در مترمربع همبستگی منفی و معنی‌داری داشت و صفات تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبله در مترمربع با عملکرد دانه رابطه مثبت و معنی داری داشتند.

Evaluation of yield relationship with yield components in different dry land wheat genotypes

In order to investigate path analysis of grain yield and yield components, an experiment was carried out with 20 genotypes of wheat in a randomized complete block design with four replications in two places in North Khorasan Province, dry land Research Station of Shirvan and Sisab, Iran. In 2015 2016. During the growth stages and after harvesting, traits like plant height, number of days to heading, numbers of spikes per square meter, number of grains per spike, number of days to maturity, seed weight and seed yield were recorded. according to the analysis of variance, between genotypes in terms of number of days to heading, days to maturity, numbers of spikes per square meter, number of grains per spike and grain yield, differences were significant. According to the comparison of the averages, genotypes 17 and 12 with 2522 and 2364 kg.ha 1 had the highest grain yield respectively and genotype 20 with 1190 kg.ha 1grain yield was the lowest. Based on the path analysis results, the number of spike per square meter (69.8%), the number of grains per spike (64.9 %) and grain weight (38.9 %) had the highest direct effect on grain yield. The correlation coefficients showed that seed weight and number of grains per spike and number of spikes per square meter had a significant negative correlation and the number of grains per spike and number of spikes per square meter were significant positive correlation with yield.