بررسی تاباندن امواج آلتراسونیک و محلول پاشی24-اپی برازینواستروئید در کاهش اثرات تنش کم آبی بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا قرمز (رقم اختر)

ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ارزیابی اثرات تابش امواج آلتراسونیک و محلول پاشی24-اپی برازینواستروئید بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا قرمز (رقم اختر) در شرایط تنش آبی آزﻣﺎﻳﺸﻲ در دو محل به صورت اسپیلت فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اﻧﺠﺎم ﺷﺪ. ﻓﺎﻛﺘﻮرﻫﺎی آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﺎﻣﻞ آبیاری در کرت اصلی (در سه سطح آبیاری نرمال، تنش خفیف و تنش شدید به ترتیب 60، 90 و 120 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر)، تیمارهای امواج آلتراسونیک (در دو سطح عدم استفاده و استفاده از پرتودهی بذور) و محلول پاشی 24-اپی برازینواستروئید (در دو سطح محلول پاشی و عدم محلول پاشی طی 2 مرحله) که در کرت‌های فرعی قرار گرفتند بود. آزمایش به صورت هم زمان در دو مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان شاهرود و مزرعه کشت لوبیا در 40کیلومتری شهرستان شاهرود در ﺳﺎل 1394 اجرا شد. جهت ارزیابی اثر محل اجرا، آزمایش به صورت تجزیه مرکب انجام شد. صفات مورد ارزیابی شامل: تعداد نیام در بوته، تعداد دانه در نیام، وزن صددانه، عملکرددانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بود. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن داد ﻛﻪ تنش آبی شدید، تعداد دانه در نیام (33%)، وزن صددانه (25%)، عملکرد دانه (53%) و عملکرد بیولوژیک (52%) را نسبت به شرایط نرمال کاهش داد اما محلول پاشی 24-اپی برازینواستروئید (بین 9 تا 17 درصد) و کاربرد امواج آلتراسونیک (بین 6 تا 15 درصد) در هر دو شرایط نرمال و تنش موجب افزایش صفات مذکور شدند. بنابراین می‎توان گفت تاباندن امواج آلتراسونیک و محلول پاشی24-اپی برازینواستروئید در زراعت لوبیا در افزایش توان رقابتی گیاه در کم‏آبی نقش بسزایی دارد.

EvEvaluate of Ultrasonic Waves Radiation and 24-epi-brassinolid Foliar Application for Reduction of Water Deficit Stress on yield and yield components of Red Beans (Akhtar)

To evaluate the consequences of ultrasonic waves radiation and 24-epi-brassinolide foliar application for reduction of water deficit stress on qualitative properties of red beans (Akhtar), a trial was conducted in two sites as split factorial in complete randomized block design with three replications. Experiment factors included irrigation of main terrace at three levels of normal irrigation, mild stress and severe stress respectively (60,90 and 120 mm evaporation from evaporation pan) and ultrasound waves treatments (in two levels of nonuse and use of seeds irradiation) and 24-epi-brassinolide foliar application (in two levels of foliar application and nonuse of foliar application in two stages) which were located in sub-terraces. This trial was conducted simultaneously in two sites, one in the field located in Agricultural Research Center in Shahrood and the other in bean farm, 40 km off Shahrood city in 2015, to assess the impact of the implementation testing wad performed for combined analysis.The evaluated properties included Number of pods per plant, Number of seed per pod, hundred seed weight, seed yield, Biologic yield and Harvest index. The results showed a significant decrease,number of seed per pod (33%),hundred seed weight(25%),seed yield(53%),and biologic yield(52%),with severe water stress compared to normal conditions.however 24-epi-brassinolid foliar application (between 7-19%) and use of ultrasonic waves (between 6-15%)in both normal and stress conditions increased these traits. Thus it could be stated that irradiation of ultrasonic waves and 24-epi-brassinolide foliar application for cultivating beans play important role in increment of competitive strength of plant in water deficit condition.