>
Fa   |   Ar   |   En
   مطالعه کارایی جذب و مصرف تشعشع ارقام گندم (triticum aestivum) تحت تاثیر کود نیتروژن  
   
نویسنده بزرگی حسین آباد علی ,مندنی فرزاد ,سعیدی محسن ,حیدری حسن ,باقری علیرضا
منبع اكوفيزيولوژي گياهي - 1398 - دوره : 11 - شماره : 37 - صفحه:202 -216
چکیده    به منظور ارزیابی کارایی جذب و مصرف تشعشع در ارقام گندم تحت تاثیر سطوح مختلف کود نیتروژن آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 94-1393 اجرا شد. تیمارها شامل چهار سطح کود نیتروژن (90، 180، 300 و360 کیلوگرم اوره در هکتار) در قالب عامل اصلی و ارقام گندم (پارسی، زارع، پیشگام و اروم) در قالب عامل فرعی بودند. صفات مورد ارزیابی شامل شاخص سطح برگ، روند جذب تشعشع، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، وزن خشک برگ، ساقه و کل، کارایی مصرف تشعشع و عملکرد دانه بود. نتایج نشان داد رقم پیشگام در مقایسه با سایر ارقام از ویژگیهای مورد ارزیابی بهتری برخوردار بود. با افزایش کود اوره از 90 به 360 کیلوگرم در هکتار، شاخص سطح برگ، میزان جذب تشعشع، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، وزن خشک برگ، ساقه و کل و عملکرد دانه افزایش یافت. بیشترین عملکرد دانه (8950 کیلوگرم در هکتار) به رقم پیشگام و شرایط 360 کیلوگرم اوره و کمترین آن (1264 کیلوگرم در هکتار) به رقم اروم و شرایط 90 کیلوگرم اوره در هکتار مربوط بود. بیشترین و کمترین کارایی مصرف تشعشع به ترتیب در رقم پیشگام (1.59 گرم بر مگاژول) در تیمار 360 کیلوگرم اوره و رقم اروم (0.67 گرم بر مگاژول) در تیمار 90 کیلوگرم اوره در هکتار مشاهده شد. افزایش نیتروژن به نظر میرسد از طریق بهبود فتوسنتز باعث بهبود سرعت رشد محصول و تجمع ماده خشک کل گردید و از این طریق کارایی مصرف تشعشع را افزایش داد.
کلیدواژه تخصیص، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، جذب تشعشع، کارایی مصرف تشعشع
آدرس دانشگاه رازی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, دانشگاه رازی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, دانشگاه رازی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, دانشگاه رازی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, دانشگاه رازی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران
پست الکترونیکی a.bagheri@razi.ac.ir
 
   Effect of nitrogen fertilizer levels on some agronomic and physiological traits of wheat cultivars (Triticum aestivum)  
   
Authors Bozorgi Hossein Abad Ali ,Mondani Farzad ,Saeidi Mohsen ,Heydari Hasan ,Bagheri Alireza
Abstract    In order to evaluate radiation absorption and use efficiency for wheat cultivars under effect of nitrogen fertilizer levels, a split-plot experiment based on the randomized complete block design with three replications was conducted during 2015-2016. The treatments were four nitrogen fertilizer levels (90, 180, 300, 360 kg.ha-1 of urea) as main-plot and four wheat cultivars (Parsi, Zare, Pishgam and Orum) as sub-plot. The evaluated traits were included leaf area index, radiation absorption, crop growth rate, relative growth ratio, leaf dry weight, stem dry weight, total dry weight, radiation use efficiency and grain yield. The results showed that Pishgam cultivar compared to other cultivars had the most satisfying in terms of evaluated characteristics under nitrogen fertilizer rate treatments. By increasing the rate of urea fertilizer from 90 to 360 kg.ha-1, maximum leaf area index, radiation absorption, crop growth rate, relative growth ratio, leaf dry weight, stem dry weight, total dry weight and grain yield were improved. The most (8950 kg.ha-1) and the lowest (1264 kg.ha-1) grain yield weight were observed for Pishgam cultivar in 360 kgurea. ha-1 treatment and for cultivar variety in 90 kgurea. ha-1 treatment, respectively. The results also showed that the highest and the lowest radiation use efficiency were related to Pishgam cultivar (1.59 g.MJ-1) in 360 kgurea.ha-1 treatment and Orum cultivar (0.67 g.MJ-1) in 90 kgurea.ha-1 treatment, respectively. It seems that rising of nitrogen fertilizer by improvement of photosynthesis and crop growth rate caused to pick up dry matter accumulation and finally increased wheat radiation use efficiency.
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved