بررسی تاثیر سطوح مختلف کود فسفاته و باکتری‌های محرک رشد گیاه بر فراهمی برخی عناصر غدایی و شاخص های عملکردی گندم

به منظور بررسی تاثیر سطوح کود فسفاته و باکتری‌های محرک رشد گیاه بر دسترسی به عناصر غذایی و عملکرد گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در زمینی واقع در شهرستان ایوان استان ایلام اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی در این آزمایش عبارت‌اند از پنج سطح کود فسفره (شاهد، 25، 50، 75 و 100 کیلوگرم کود فسفاته در هکتار) و تلقیح بذر با باکتری (t) در چهار سطح: (عدم تلقیح (تیمار شاهد)، تلقیح بذر با ازتوباکتر، تلقیح بذر با سودوموناس، تلقیح بذر با ازتوباکتر و سودوموناس) می‌باشد. نتایج نشان داد که تیمار 100 کیلوگرم در هکتار کود فسفره همراه با تلقیح بذر با ازتوباکتر و سودوموناس بالاترین تاثیر را در افزایش رشد و عملکرد و اجزای عملکرد گندم پاییزه نشان داد. مقدار نیتروژن دانه گندم با تلقیح بذر ازتوباکتر به صورت معنی‌داری افزایش یافت و به همین دلیل میزان پروتئین دانه نیز افزایش نشان داد. تلقیح بذر با باکتری های محرک رشد ازتوباکتر و سودوموناس در سطح چهارم کود فسفاته منجر به افزایش 43.5 درصدی نیتروژن دانه و 62.7 درصدی فسفر دانه نسبت به سطح شاهد عدم تلقیح و سطح صفر کود فسفاته گردید. از بین تیمارها، اکثرا تیمار کود تلقیح کود زیستی ازتوباکتر و سودوموناس همراه با 100 کیلوگرم در هکتار کود شیمیایی فسفات بیشترین تاثیر را در افزایش صفات اندازه‌گیری شده این گیاه داشت. اگرچه با افزایش سطوح کود شیمیایی صفات مورد مطالعه افزایش یافت ولی زمانی که از کودهای زیستی همراه با شیمیایی استفاده شد، این افزایش بیشتر بود.

Study the Impact of Various Levels of Phosphate Fertilizer and Plant Gtowth Promoting Bacteria on Availability of Some of Nutrients and Wheat Yield Indices

In order to study the effect of plant growth promoting bacteria and phosphate fertilizers levels on nutrient availability and yield of wheat, an experiment was conducted as factorial based on completely randomized block design in three replications in a fielf located in Eyvan town, Ilam province. Studied factors include five levels of phosphorous fertilizer (control, 25, 50, 75 and 100 kg/ha phosphate fertilizer) and seed inoculation with bacteria at four levels (no inoculation (Control), inoculation with Azotobacter, inoculation with Pseudomonas, and inoculation with Azotobacter and Pseudomonas. Results showed that 100 kg P/ha along with seed inoculation with Azotobacter and Pseudomonas showed greatest effect on increase in growth and yield and yield components of autumn wheat. Wheat grain nitrogen content significantly increased by inoculation with Azotobacter and therefore protein content of grain and consequently grain quality increased as well. Seed inoculation with plant growth promoting bacteria at 4th phosphate fertilizer level resulted to increase in grain N and P by 43.5 and 62.7 percent, respectively. Results showed that all fertilizer treatments increased wheat yield compared to control which of them 100 kg/ha P treatment along with inoculation with Azotobacter and Pseudomonas resulted in highest impact on studied growth parameters. Though by increasing P phosphorus level, studied traits increased as well, but the effect was more when applied with biological fertilizers.