>
Fa   |   Ar   |   En
   بررسی عملکرد و بهره‌وری آب در لاین‌های آفتابگردان تحت شرایط نرمال و تنش آبی  
   
نویسنده عابدینی اسفهلانی محمد ,فتوت رضا ,سلطانی نجف‌آبادی مسعود ,توکلی علیرضا
منبع اكوفيزيولوژي گياهي - 1397 - دوره : 10 - شماره : 32 - صفحه:49 -60
چکیده    ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎز ﮐﺸﻮر ﺑﻪ روﻏﻦ ﺧﻮراﮐﯽ و ﻧﯿﺰ ﮐﻤﺒﻮد روزاﻓﺰون آب ﮐﺸﺎورزی، ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺑﺮرﺳﯽ وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ رﺷﺪ و ﻋﻤﻠﮑﺮد آﻓﺘﺎﺑﮕﺮدان ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در راﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺗﻨﺶ ﺧﺸﮑﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد آن ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﻬﻤﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. به منظور ارزیابی لاین‌های اینبرد آفتابگردان در شرایط نرمال و تنش رطوبتی، دو آزمایش جداگانه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بسطام (شاهرود) اجرا شد، در هر آزمایش 20 لاین اینبرد فرانسوی آفتابگردان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر دو آزمایش، صفات مختلف زراعی شامل تعداد روز تا گلدهی، رسیدگی، ارتفاع، قطر ساقه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، زیست توده،‌ عملکرد دانه و وزن هزاردانه اندازه‌گیری شد. در کلیه صفات اندازه‌گیری شده بین لاین‌ها اختلاف معنی‌دار وجود داشت. لاین‌های c111، c138، c142 و c148 در هر دو شرایط تنش خشکی و آبیاری نرمال، ببشترین عملکرد دانه را تولید کرده و بالاترین بهره‌وری مصرف آب را داشتند. لاین c123 در شرایط نرمال با عملکرد 1736 کیلوگرم در هکتار از لاین‌های با عملکرد بالا بود در حالی‌ که در شرایط تنش با توجه به تولید 224 کیلوگرم در هکتار عملکرد دانه، بیشترین کاهش (87 درصد) را نشان داد. در مقابل، لاین c122 در شرایط نرمال و تنش به ترتیب با میانگین عملکرد دانه 1493 و 978 کیلوگرم در هکتار، کمترین کاهش (35 درصد) را نشان داد. در تجزیه علیت صفات مورد بررسی، دو صفت تعداد دانه در طبق و وزن هزار دانه بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه در هر دو شرایط نشان داد. با توجه به این که این دو صفت از وراثت پذیری بالایی نیز برخوردارند لذا در گزینش برای افزایش عملکرد دانه می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند.
کلیدواژه لاین اینبرد، وراثت پذیری، اجزا عملکرد، تجزیه علیت
آدرس دانشگاه زنجان, دانشکده کشاورزی, ایران. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان (شاهرود), ایران, دانشگاه زنجان, دانشکده کشاورزی, گروه زراعت و اصلاح نباتات, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی, موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر, ایران, سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی, بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی, ایران
پست الکترونیکی art.tavakoli@gmail.com
 
   Study of yield and water productivity in inbred lines of sunflower under optimum and water stress conditions  
   
Authors Abedini Esfahlani Mohammad ,Fotovat Reza ,Soltani Najafabadi Masood ,Tavakoli Alireza
Abstract    To evaluating sunflower inbred lines under optimum and water stress conditions, two separate experiments was conducted at Agricultural Research Station of Bastam (Shahrood). In each experiment, 20 French inbred lines in a randomized complete blocks design with three replications were evaluated. During the growing period, agronomic traits including the number of days to flowering, maturity, plant height, stem diameter, head diameter, number of grain per head, biomass, grain yield and 1000 grain weight were measured. According to the results, there was a significant difference between lines in all traits. . Lines C111, C138, C142 and C148 had the highest grain yield and water productivity in both moisture conditions. Line C123 showed maximum grain yield reduction (87%), with 1736 and 224 kgha-1 grain yield under optimum and water stress conditions, respectively. In contrast, line C122 showed minimum grain yield reduction (35%), with 1493 and 978 kgha-1 grain yield under optimum and water stress conditions, respectively. In the path analysis of traits, two traits, grain number per head and 1000 grain weight showed most direct effect on grain yield in both conditions. Due to high heritability of these two traits, we can use them in selection for grain yield increase.
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved