تاثیر پدیده زوال بلوط بر ترکیبات ثانویه در برگ بلوط ایرانی (quercus brantii) مطالعه موردی: جنگل‌های زاگرس- استان لرستان

در طی سالیان اخیر پدیده زوال و خشکیدگی درختان بلوط در نواحی زاگرس مرکزی گسترش فراوانی داشته است. درختان بلوط ایرانی که گونه غالب جنگل‌های استان لرستان هستند، در اثر پدیده زوال دچار خشکیدگی شده و این امر سبب گردیده سطح وسیعی از جنگل‌های استان لرستان تخریب شوند. درختان بلوط دارای انواع مختلفی از ترکیبات ثانویه می‌باشند. این ترکیبات ثانویه درون برگ درختان به‌عنوان مکانیسم دفاعی در برابر شرایط تنش‌زا عمل می‌کنند. در این تحقیق به‌منظور بررسی تاثیر زوال بر روی ترکیبات ثانویه از قبیل میزان تانن کل، تانن متراکم، آنتی‌اکسیدان، قند نامحلول و قند محلول، نمونه‌هایی از برگ درختان سالم و درختان مبتلابه زوال در سه منطقه میانکوه، مله شبان و ابوالوفاء در استان لرستان جمع‌آوری گردید. پس از انجام مراحل آزمایشگاهی مختلف، آنالیز داده‌های به‌دست‌آمده، در قالب طرح فاکتوریل و آزمون تی مستقل با استفاده نرم‌افزار spss انجام گرفت. نتایج بررسی نشان داد که میزان تانن کل، قند نامحلول، قند اصلی محلول، تانن متراکم، در پایه‌های مبتلا‌ به ‌زوال و پایه‎های سالم در مناطق میانکوه، مله شبان و ابوالوفاء تفاوت معنی‌داری داشته ولی میزان آنتی‌اکسیدان تفاوت معنی‌داری را نشان نداد. همچنین میزان تانن متراکم تفاوت معنی‌داری را در مناطق مورد ‌بررسی نشان داد. با توجه به نتایج این بررسی می‎توان بیان کرد که شرایط تنش‌زا مانند زوال، سبب ایجاد تغییر در مقدار ترکیبات ثانویه در برگ درختان بلوط ایرانی می‌شوند که با بررسی این موضوع می‎توان به شیوع و کنترل شرایط تنش‌زا پی برد.

Effect of the oak decline on the secondary compositions in oak leaves Case study: Zagros forest- Lorestan

In recent years, Querqus trees especially those which are located in the Lorestan province, in the Central Zagros forests, have faced to the Oak decline phenomenon. Different natural and unnatural factors can make this phenomenon to occur. Quercus brantii, the dominant species of the Lorestan forests, is suffered from this phenomenon and it has been degraded in wide range. Quercus brantii contain different type of secondary compositions. Secondary compositions in the leaves react as a defensive mechanism against stress maker conditions. In present study, to investigate the effect of oak decline on the secondary compositions such as total tannin, insoluble suger, principal soluble suger, condensed tannin and antioxidant of the leaves of Quercus branti, some sample of the leaves from affected trees in the Lorestan forests were gathered. After different tests on the leaves of Quercus brantii, the analysis of the acquired data was conducted using the factorial experiment and independent t-test. The rate of total tannin, insoluble suger, principal soluble suger and condensed tannin in the affected tress in the regions of Miankooh, Maleshaban and Abolvafa had a significant difference with the healthy trees but the rate of antioxidant did not show a significant difference. Moreover, the rate of condensed tannin in the regions of Miankooh and Abolvafa were significantly greater than the other areas. Stressful conditions such as oak decline, cause changes in the amount of secondary compounds in leaves. Studying these changes can help diagnosing and controlling the prevalence of stressful conditions.